Verslaafd aan de kaas? Het is niet jouw schuld. Dat komt door de caseïne die als heroïne werkt. Wist je trouwens dat je dan verslaafd bent aan geconcentreerde koeienpus? Het zijn slechts wat voorbeelden uit de documentaire “What the health”.
Inhoudsopgave
Melk is racistisch
Afgelopen zondag hadden mijn vrouw en ik de gebruikelijke discussie over wat te kijken op Netflix. Uiteindelijk kwamen we tot een compromis door te kiezen voor de documentaire “What the health?”. De middag werd er niet gezelliger op.
Als je zin hebt om af te vallen door een spontane allergie te ontwikkelen voor zo’n beetje iedere vorm van voeding op aarde, dan moet je de docu vooral zien. “What the Health” is een documentaire die de relatie tussen voeding en gezondheid wilt belichten. Hierbij wordt vooral uitgelegd hoe de voedingsindustrie er alles aan doet om ons te verwarren met tegenstrijdige informatie en dat overheidsinstanties hier bewust of onbewust aan meewerken. De boodschap die vooral nagalmt is:
Alle voeding is slecht, Kaas is geconcentreerde koeienpus, vissen en kippen zijn gifsponsen en melk is racistisch.
Die laatste vergt waarschijnlijk de meeste uitleg. Ik begin er ook graag mee omdat het een mooi voorbeeld is van de toon van de documentaire. Melk is racistisch volgens de Amerikaanse Dr. Milton Mills. Hij legt uit dat de meerderheid van de wereldbevolking een lactose allergie heeft. De Amerikaanse overheid zou melkconsumptie aanmoedigen vanwege de financiële belangen van de zuivelindustrie, ondanks het feit de 73% van de Afro-Amerikanen een lactose allergie heeft. Racistisch dus.
Na een minuut of 20 zijn we gestopt met kijken. We werden steeds chagrijniger. Jammer want als we verder hadden gekeken dan hadden we de mening van Steve-O van Jackass nog kunnen horen. Dé specialist op diëtiek. Ik had eigenlijk al kunnen stoppen toen beweerd werd dat er niets mis is met suiker.
Vegan scare tactics
Sindsdien hebben meerdere familieleden en vrienden mijn mening over de documentaire gevraagd. Mijn zoon heeft zelfs aangegeven geen vlees meer te zullen eten. Dat laatste is dan ook precies het doel van de documentaire makers en dat is goed om je te beseffen.
Het doel van de documentaire “what the health” is niet om je informeren over misstanden en gevaren in de voedingsindustrie, dat is slechts een middel. Het ware doel is om je te verleiden tot de vegan lifestyle.
De makers hadden niet blijer kunnen zijn dat de docu op Netflix verschijnt op het moment dat wij eieren uit winkels halen wegens fipronil besmetting.
De film is gemaakt door First Spark Media, een bedrijf dat vooral films produceert die veganisme of dierenbevrijding als onderwerp hebben [1]. Zij zijn ook verantwoordelijk voor de documentaire “Cowspiracy”, ook te vinden op Netflix. Executive producer is acteur Joaquin Phoenix die als sinds peuter vegan is. Regisseurs zijn vegans Kip (geen grap) Andersen en Keegan Kuhn. Beiden ook regisseur van “Cowspiracy”.
Kaas is als heroïne
Dat blijkt uit claims die als schokkend kunnen worden ervaren. Als ik hier in zou moeten gaan op alle claims dan zou dit artikel 50.000 woorden lang en 500 referenties moeten bevatten. Ik haal daarom hier slechts een voorbeeld aan dat mijns inziens exemplarisch is voor hoe er naar de gepresenteerde ‘feiten’ in deze documentaire gekeken moet worden.
In de documentaire “What the Health” wordt uitgelegd dat kaas een vergelijkbare werking heeft als heroïne. Kaas bevat het melkeiwit caseïne dat bij vertering onder andere afbreekt in de peptide genaamd casomorfine. Omdat casomorfine een vergelijkbaar werking kan hebben in de hersenen als morfine, het basisingrediënt van heroïne, wordt geconcludeerd dat kaas verslavend werkt zoals heroïne.
Dit was een populaire conclusie die twee jaar geleden gretig door vele media werd overgenomen; “Dairy crack!” of “The heroin in cheese”. Er gaat echter een hoop mis als je deze conclusie trekt.
Ten eerste omdat het gebaseerd is op verkeerd geïnterpreteerde uitkomsten van een onderzoek naar ‘cravings’, voeding waarnaar je hunkert [2]. Het onderzoek dat gepubliceerd werd in Plos ONE was gebaseerd op twee testen. Eerst werd de deelnemers gevraagd een keuze te maken tussen twee typen voeding en aan te geven van welke de kans het grootst is dat ze hiernaar hunkeren. In een tweede test werd per producten gevraagd een ‘hunkerings-score” in te vullen op een schaal van 1 tot 10.
Bewerkte producten die veel suiker en vet bevatten scoorden hoog, pizza het hoogst. Om de een of andere reden hebben anderen hieruit afgeleid dat dit zou moeten komen door de kaas op de pizza. Kaas zelf echter stond slechts op de 16e plaats in een lijst van 35 producten in één groep en op de tiende plaats in een tweede testgroep. Zaken als pizza en chocolade stonden in de top 4. De onderzoekers zelf waren dan ook stomverbaasd dat mensen kaas en specifiek casomorfine als oorzaak zagen van de hoge score van pizza. Zij concludeerden dat de producten die hoog scoorden veel suiker, zout en vet bevatten en tot een snelle stijging van de suikerspiegel en insuline zorgen.
Bovendien is het maar de vraag in hoeverre casomorfine uit kaas daadwerkelijk de hersenen bereikt waar het een verslavend effect zou kunnen hebben [3]. Wel is duidelijk dat als casomorfine rechtstreeks in de hersenen van muizen wordt gespoten ze een vergelijkbare effecten kunnen hebben als morfine maar dan 20 keer minder sterk. Heroïne is vervolgens weer sterker en sneller werkend dan morfine.
Dus stellen dat kaas als heroïne werkt is het meervoudig overdrijven van een aanname.
By any means necessary
Hoewel de achterliggende data niet altijd even eerlijk wordt gepresenteerd, kan je je afvragen of dit soort methoden niet noodzakelijk zijn. Hoe jammer dat ook is. Bepaalde problemen kunnen we niet ontkennen. De enorme voedselverspilling door jaarlijks enorme hoeveelheden graan en mais te gebruiken om de veestapel te voeden. Omgerekend biedt dat vlees veel minder energie dan alle graan en mais die hiervoor gebruikt zijn. Er wordt ontzettend veel water gebruikt voor veestapels die waarschijnlijk een grotere rol spelen in global warming dan alle auto’s bij elkaar en mogelijk meer dan de hele transportsector. Voor mij bestaat er geen enkele twijfel dat de (toekomst van de) wereld er een stuk beter uit zou zien als we allemaal zouden stoppen met het eten van vlees of in iedere geval veel minder vlees eten. Deze informatie is al ruim 10 jaar beschikbaar en zou dus niet moeten verassen wanneer je naar “Cowspiracy” kijkt.
Maar toch eet ik iedere dag vlees
Persoonlijk kan ik mijn dagelijkse behoefte aan vlees bijvoorbeeld niet verenigen met mijn morele standpunten met betrekking tot dierenwelzijn en het milieu. Ik kan mezelf hooguit wijsmaken dat ik de proteïne uit vlees en vis nodig heb voor mijn gains. Maar hoe zielig is het als je voedselverspilling, milieuvervuiling en dierenleed goedkeurt voor je gains? Begrijp me niet verkeerd; ik knuffel nog steeds geen boom en eet nog steeds vlees. Ook na het zien van de film over het supervarken ‘Okja’ eet ik nog steeds varkensvlees.
Waarom? Omdat ik verslaafd ben aan vlees. Ik zie het als een algemeen geaccepteerde zonde. Iedereen doet het toch? Als de grote meerderheid van mensen vlees eet dan is dat blijkbaar de norm, waarom zou ik me dan schuldig moeten voelen?
Omdat slavernij ooit ook de norm was. Omdat ‘iedereen doet het’ of ‘dat doen we al jaren zo’ bullshit argumenten zijn. Een zwak excuus om niet naar je eigen morale kompas te luisteren omdat het toevallig goed uitkomt.
“Als gewetensbezwaren niet genoeg zijn om iemand overtuigen geen of minder vlees te eten, wat werkt dan wel?”, zullen de makers van de documentaire gedacht hebben.
Eigenbelang! “Als het welzijn van anderen, het milieu en dieren mensen niet interesseert dan moeten we duidelijk maken dat het in hun eigen belang is. Dus maken we ze bang door alle (mogelijke) gevaren van dierlijke producten uit te lichten en aan te dikken. Als de voedingsindustrie miljarden spendeert om ons dierlijke producten te verkopen en een onwaar beeld probeert te scheppen dan moeten wij hetzelfde doen. Als mensen als hun hele leven zijn geïndoctrineerd met de gedachte dat het prima is om vlees te eten dan zijn extreme middelen nodig om ze wakker te schudden.
Hoewel ik geen voorstander ben van een dergelijk selectieve belichting van bepaalde onderzoeksresultaten, kan ik me eigenlijk geen betere doelen bedenken om discutabele middelen voor te gebruiken: Het voorkomen van honger wereldwijd, het voorkomen van milieurampen en onnodige dierenleed.
Bovendien blijken extreme boodschappen helaas nodig om de aandacht te krijgen van de consument. Ik hoor veel mensen praten over “What the Health”. Belangrijker nog; sommigen zie ik hiernaar handelen. Heel anders dan het uurtje van morele verontwaardiging na het kijken van een documentaire over de gevaren van het milieu.
Het probleem met dit soort scare tactics is dat je niet meer serieus genomen wordt wanneer blijkt dat je nogal selectief bent met de waarheid.
Dokters kritiek op “What the Health”
Onderstaande kritiek op de docu is een aanrader. Alleen al omdat het zo grappig is.
Referenties
- firstsparkmedia.net/videos
- Schulte EM, Avena NM, Gearhardt AN (2015) Which Foods May Be Addictive? The Roles of Processing, Fat Content, and Glycemic Load. PLOS ONE 10(2): e0117959.
- Scientific Report of EFSA prepared by a DATEX Working Group on the potential health impact of β-casomorphins and related peptides. EFSA Scientific Report (2009) 231, 1–107
