Sonja Bakker liet onlangs in een interview voor VROUW in verassende woorden weten wat ze van het fitgirl fenomeen vindt. “Wat nou naar de sportschool? Kindjes baren en koken, dat mag je”
Sonja Bakker vs. de Fitgirl
Afgelopen weekend in een interview met VROUW ging Sonja Bakker in op het fitgirl fenomeen:
VROUW: Wat vind jij nou van die hele #fitgirl-trend? Die meiden die afvallen en doortrainen tot ze van die gespierde spijkers zijn?
Sonja: Dan ga ik even terug naar de basis, naar de oertijd: een vrouw moet zacht zijn, van binnen en van buiten. Als ik met een man onder de douche sta, mag die man best lekker groot en stevig zijn, want hij moet mij beschermen. Maar ik, de vrouw, moet zacht zijn. Als ik een strak wasbordje heb en helemaal gespierd ben, denkt die man toch: hier kan geen kind meer uitkomen? Het is niet natuurlijk.
Mannen denken natuurlijk altijd aan kinderen maken. Seks zonder kinderen krijgen is immers zinloos, zelfs zondig. Me too dus. Als ik met een vrouw onder de douche sta, vraag ik me altijd af hoeveel kinderen ze zou kunnen baren. Gelukkig is een wasbord echter geen permanente aandoening. Een sixpack zie ik dus niet als iets dat me verhindert om heen te gaan en me te vermenigvuldigen.
Sonja: Een man mag zich van mij helemaal uitsloven in de sportschool, maar een vrouw moet zorgen dat ze vrouwelijkheid uitstraalt. Dat vind ik. Een vrouw hoort – letterlijk – in de keuken lekkere hapjes te maken.
Voordat ik verder ga met het citaat, ja dat zei ze echt. Het is 2018 en Sonja Bakker legt uit wat de rol is van de vrouw: Een hulpeloze en zachte baarmoeder op benen die de grote sterke man zijn favoriete maaltje opdient. En dat nadat ik net de acceptance speech van Oprah Winfrey bij de Golden Globes heb gehoord over de #metoo beweging. Van Oprah naar Sonja blijkt niet zo vloeiende overgang wat feministische vibe betreft.
Sonja: Niet helemaal afgetraind. Niet dat je met een vrouw in bed ligt die één bonk spier is. Ik zou als man denken: ze gaat zich opdrukken. En ik zou daar heel onzeker van worden.”
Sorry, daar moet ik Sonja toch echt weer even onderbreken: Alleen als je een watje bent. Echte mannen worden niet onzeker van sterke vrouwen. Gelukkig maar, anders zou je ook moeten adviseren om als vrouw geen succesvolle dieetboeken te verkopen. Stel je voor dat je mannen afschrikt met je succes. Meer verdienen dan een man is natuurlijk not done.
Sonja: Ik schrijf niet voor het meisje dat 55 kilo wil wegen en alleen maar proteïneshakes slurpt….
Je hoeft natuurlijk niet obese te worden, maar als een vrouw 80 kilo is en ze gaat terug naar 70, en ze is evengoed nog wat stevig met lekkere borsten en een kont, dan zeg ik tegen die vrouw: ‘Jij moet niet verder afvallen, want je wordt er niet knapper op en ook niet gezelliger door. Je valt af om qualitytime te hebben met jezelf en je omgeving, niet om mager te worden, wat niet eens bij je past!’
‘De Fitgirl’
Zo jammer dit. Beste Sonja: Fitgirl pesten is net zo passé als Sonja Bakker pesten. Met Sonja Bakker pesten weet je tenminste wie er onder vuur ligt. ‘De fitgirl’ bestaat echter niet. Sonja heeft blijkbaar een heel specifiek type fitgirl voor zich, 55 kilo wegend en verslaafd aan eiwitshakes.
‘Fitgirl’ is echter een breed begrip waar veel verschillende vrouwen zich mee kunnen identificeren. Van vrouwen in een hardloop club en moeders die met de baby in handen een aerobics DVD volgen tot Instagram (wannabee) modellen en wedstrijd atleten. Van meisjes die twee keer in de week voor de gezelligheid naar de sportschool gaan tot vrouwen die volledige voedingsleer studies hebben gevolgd. Er zitten zelfs vrouwen tussen die niet keihard beginnen te lachen als je het hebt over een Sonja Bakker dieet. Binnen al die groepen kan je vervolgens weer onderscheid maken in persoonlijke motivatie en doelstellingen.
“Je wordt er niet knapper op”
Kijkend bijvoorbeeld naar de snel groeiende populariteit van de bikini fitness klasse in wedstrijd bodybuilding dan zien we dat voor veel vrouwelijke fitness atleten een keiharde sixpack niet eens het uitgangspunt hoeft te zijn. Maar ook wanneer een sixpack wel het doel en resultaat van de inspanningen is dan hoeft dit niets te zeggen over ‘vrouwelijkheid’. Vrouwelijkheid is een subjectief begrip net zoals mannelijkheid dat is.
Wat vrouwelijkheid is, wordt ten eerste door een vrouw zelf bepaald, zo zegt de Oprah in mij. En voor zover mannen er nog iets over te zeggen hebben; Ik kan alleen op persoonlijke titel spreken als ik zeg dat er mannen zijn die ook een sixpack op een vrouw mooi en vrouwelijk vinden. Mooi en vrouwelijk genoeg om er mijn werk van gemaakt te hebben het zo mooi mogelijk vast te leggen op hele knappe plaatjes.
“Niet Natuurlijk”
Je hoort regelmatig dat het ‘niet natuurlijk’ is voor een vrouw om een sixpack te hebben. Dat klinkt nogal beladen, bijna principieel of religieus. Bijna als iemand die zegt dat het niet natuurlijk is voor een vrouw om andere rechten dan het aanrecht te hebben. Misschien is het daarom handiger om te praten over ‘gezond’ of ‘ongezond’.
Niet dat dit zorgt voor een helder antwoord. Vrouwen beschikken van nature gemiddeld over meer lichaamsvet dan mannen wat inhoudt dat ze voor een relatief groter calorietekort moeten zorgen om een wasbordje te zien. ‘Gemiddeld’ is daarbij een belangrijk woord. Ik heb vrouwelijke modellen gefotografeerd die van nature over zeer weinig lichaamsvet beschikken al dan niet gekoppeld aan een lage eetlust. ‘Fitgirl’ worden betekende in die gevallen vooral meer spiermassa kweken in plaats van droger worden. Toegegeven, ze zijn vrij zeldzaam. Voor de meesten geldt dat er een lange weg aan hard werk en opoffering aan voorafging.
Minder zeldzaam, maar nog steeds zeldzaam, zijn de mannelijke modellen die zonder inspanning over een wasbordje beschikken. Voor veel van mijn mannelijke klanten geldt ook dat het wasbordje een resultaat is van grote inspanningen en afzien. Je hoort nooit iemand zeggen dat het ‘niet natuurlijk’ is voor een man om een sixpack te hebben. Als ik echter zie hoe diep sommige mannen moeten gaan voor een wasbordje dat een paar dagen zichtbaar is, dan zou ik het niet als gezond beschouwen als ze er iedere dag zou uit zouden zien.
Als je bedoelt dat het wasbordje het resultaat moet zijn van voeding op onderhoudsbehoefte, eten wat je nodig hebt, dan is een wasbordje voor bijna niemand natuurlijk. Voor de meesten geldt dat ze minder moeten eten dan de daadwerkelijke behoefte van het lichaam.
Fitgirl vs. Thin girl?
Hetgeen mij dan ook het meest verbaast, is dat deze kritiek op de Fitgirl komt uit de mond van iemand die binnen is gelopen met het verkopen van crash diëten. In haar vroege boeken staan dagmenu’s van 800 tot 1000 kcal per dag. Later werd dit verhoogd naar 1000 tot 1300 kcal per dag.
Zoals gezegd Sonja, ‘de fitgirl’ bestaat niet. Zouden we echter mogen spreken van de hoeveelheid die ‘een gemiddelde Fitgirl’ eet dan durf ik te stellen dat dit meer is. Net zoals de Fitgirl ook meer is dan iemand die slechts zoveel mogelijk vet kwijt wilt raken. Die laatste is immers meer jouw doelgroep. Dat geldt ook voor het 55 kilo wegende meisje verslaafd aan eiwitshakes. Echte fitgirls zijn immers verslaafd aan broccoli, gegrilde kip, tonijn, zoete aardappel, brinta, zalm en alle andere voeding die het lichaam geeft dat het nodig heeft. Een Fitgirl breekt niet alleen af, maar bouwt ook op.
De belangrijkste reden waarom ik de ontwikkeling van het fitgirl fenomeen in zijn totaliteit omarm is dat het mijns inziens een gezonder alternatief biedt aan eerdere schoonheidsidealen die geen belang hechtten aan een bepaalde spiermassa. Het belang dat ‘de fitgirl’ hecht aan spiermassa betekent dat voeding behalve op verbranding, periodiek ook gericht moet zijn op herstel en groei. Ik zie liever een berekende ‘bulk and cut’ dan een ongeplande ‘crash and burn’ met het bekende jojo-effect tot gevolg.
“Die fitgirls-rage, dat duurt twee jaar”
Sonja eindigt met een toekomstvoorspelling:
Die fitgirls-rage, dat duurt twee jaar. Dat gaat straks allemaal weer weg. Geloof mij.
Dat zei ik in 2005 ook over Sonja Bakker.
Het fitgirl fenomeen heeft onder andere tot de ontwikkeling van een nieuw ras geleid: Witte vrouwen met billen (wist je Sonja, dat billen niet alleen vet maar ook spieren bevatten?). Persoonlijk denk ik dat dit een mutatie is die gunstig zal blijken voor de kans op voortplanting. Daarmee voorzie ik dan ook nog een lange toekomst voor ‘de fitgirl’.