De afgelopen twee weken lijkt de aanval ingezet op de medische wetenschap. Er zou te weinig oog zijn voor de waarde van een gezonde lifestyle en artsen blijken weinig van voeding te weten. Langzamerhand wordt duidelijk dat wij fitness fanaten niet gek zijn, de rest is gek.
Lifestyle wordt ondergewaardeerd
De eerste aanval kwam vorige week in de NRC met een interessant artikel over ‘lifestylegeneeskunde’. Uit onderzoeken blijkt dat we met een gezonde lifestyle bijvoorbeeld veel van de effecten van diabetes type 2 kunnen terugdringen. Andere voordelen zijn o.a. het verlagen van een hoge bloeddruk en de kans op hart- en vaatziekten. De medische wetenschap zou hier te weinig oog voor hebben. Onderzoek is te weinig gericht op de effecten van voedingspatronen en beweging. ‘Daar kan namelijke geen patent op aangevraagd worden’.
De tweede aanval kwam vandaag in de AD. De Vereniging Arts en Voeding wijst op de onderwaardering van kennis over voeding onder artsen. In de opleiding geneeskunde zou slechts één procent van de lesstof aan de invloed van voeding en beweging worden gewijd. De vereniging wijst op het grote aantal onderzoeken dat de grote waarde hiervan heeft aangetoond. Deze onderzoeken zouden echter niet genoeg gelezen worden. Patiënten zouden bovendien steeds vaker vragen wat ze zelf kunnen verbeteren aan hun lifestyle.
Ik meen het uit de grond van mijn hart als ik zeg dat aanpassingen in onze leefstijl dé oplossing zijn
Tamara de Weijer, voorzitter Vereniging Arts en Voeding
Lifestylgeneeskunde
In het artikel in de NRC wordt een groot deel van het probleem gezocht in een gebrek aan (financiering voor) onderzoek. Door de opzet van het huidige systeem zouden onderzoekers moeite hebben financiering te vinden voor klinisch onderzoek. Een medicijn kan je patenteren en onderzoek daarnaar kan zichzelf mogelijk terugverdienen. Een betere lifestyle kan je niet patenteren. Ik heb geen idee hoeveel onderzoek hierdoor niet is uitgevoerd. Zelf schrijf ik echter al bijna 8 jaar over onderzoeken naar de effecten van lifestyle die wel zijn uitgevoerd. Ik herken me dan ook in de woorden van Tamara de Weijer van de Vereniging Arts en Voeding die zegt dat deze informatie gewoon niet genoeg doorkomt bij de artsen.
Het is dan ook veel meer dan een probleem rondom financiering van onderzoek. We kunnen in beide artikelen lezen dat veel artsen zelf graag meer aandacht zouden willen besteden aan lifestyle.
Maar wachten tot iemand zich met klachten meldt bij de arts voor dat je aandacht wijdt aan lifestyle lijkt me nogal reactief. Niet alleen reactief, maar vaak ook erg laat. Waarom wachten tot iemand zich op veertig jarige leeftijd meldt met voortekenen van diabetes? Het heet ‘lifestyle’, daar begin je toch niet mee wanneer je halve life als verstreken is? Het is mooi dat Hippocrates en oude Chinezen zeggen dat voeding als een medicijn is, maar een medicijn heb je nodig als je al ziek bent.
Ik vind ‘lifestylegeneeskunde’ een mooi concept, maar waarom hebben we niet meer aandacht voor lifestyle voordat het geneeskunde wordt?
Lifestyle moet je leren
Nu worden wij fitness fanaten vaak voor obsessief uitgemaakt als we ons bezighouden met zaken als een BMR en macroverdelingen. We kunnen wel eens zuchtend worden aangekeken door vrienden. Bijvoorbeeld als we tijdens een lunch heel even zijn afgeleid om het etiket van een pot jam te lezen. Het doel is misschien anders. Sommigen van ons zijn misschien alleen bezorgd om het uiterlijk wanneer we nauwlettend op onze voeding letten en veel trainen. Dat hoef je niet te kunnen begrijpen.
Maar het is toch geen gek idee dat je je bewust bent van wat je lichaam nodig heeft? Dat je weet wat je je lichaam daadwerkelijk geeft en wat hiervan de consequenties kunnen zijn? Dat zou toch eigenlijk verplichte kost moeten zijn? Helemaal als de voedingssector het vaak onmogelijk maakt om van je natuurlijke behoefte uit te gaan. Luisteren naar je lichaam, kan vervelend zijn als die om een xl bucket chicken wings schreeuwt.
Hoe gek zou het zijn om bijvoorbeeld op school hiervoor meer aandacht te hebben? Als lifestyle-lessen de gemiddelde levensduur van je kroost kunnen vergroten en je verzekeringspremie verlagen dan lijkt mij dat wel wat waard. Als onderdeel van Biologie bijvoorbeeld. Vetcellen bekijken in plaats van kikkers ontleden. Of als apart vak. Daar zou ik wel een uurtje aardrijkskunde voor over hebben. Vooral gezien ik zeker weet dat je die lifestyle-lessen wel de rest van je leven toe kunt passen. No offense to aardrijkskunde leraren. Die zullen waarschijnlijk zeggen dat dit deel van de opvoeding de taak van de ouders is.
Schoolstyle of homestyle?
Dan is het wel handig als die ouders zelf daarvoor over de juiste kennis beschikken en/of zelf de juiste lifestyle in het gezinsleven aanhouden. In dat opzicht kan je gezien de cijfers over zaken als obesitas en het aantal mensen met diabetes oordelen dat vele ouders tot een ‘verloren generatie’ behoren. Levend in een obesogene wereld waar ze zelf mogelijk al alle moeite mee hebben. Ouders die bijvoorbeeld beginnen te klagen wanneer een basisschool besluit dat er nog alleen maar water gedronken mag worden, zoals vorig jaar in Tilburg. De school zag het als noodzakelijk om de toename in de gesuikerde drankjes (die kinderen vaak meekregen van ouders) tegen te gaan. Er waren ouders die dit vergeleken met een gevangenisregime, of zeiden dat water voor honden is. Dat bewijst denk ik mijn punt dat je dit helaas vaak niet aan ouders over kunt laten.
Die obesogene wereld zelf moeten we natuurlijk ook aanpakken, daarover straks meer in het artikel over de recente actie van Het Diabetes Fonds. Zolang we echter worden omgeven met zichtbare en verborgen verleidingen zullen we ons hiertegen moeten wapenen. Hoe eerder hoe beter