Het dragen van gebitsbescherming, kortweg bitje, heeft geen negatieve invloed op sportieve prestaties. Zo blijkt uit onderzoek dat binnenkort wordt gepubliceerd in de Journal of Strength and Conditioning Research [1].
Bitje verplicht
Vorig jaar ontstond opnieuw de discussie over het verplicht stellen van het dragen van gebitsbescherming, bekend als het “bitje”, bij hockey. Aanleiding was de letterlijke klap in het gezicht die international Seve van Ass kreeg met een hockeystick.
Resultaat: Tien gebroken tanden én een gebroken kaak.
Een ander resultaat was de oprichting van de taskforce “Preventie Tandletsel” dat hier onderzoek naar moest verrichten [2]. Een meerderheid van 85,2% droeg al een gebitsbeschermer. Een andere uitkomst was dat een ruime meerderheid vond dat het dragen van een bitje verplicht gesteld moest worden.
Op 22 september jl. werd dan ook aangekondigd dat per 15 juli 2015 het dragen van een bitje verplicht is tijdens hockey-wedstrijden in alle categorieën.
Waarom geen bitje?
Je kan je natuurlijk afvragen waarom een minderheid ervoor koos om geen bitje te dragen. Omdat er dus een kleine minderheid van sporters is die eerst tien tanden en een kaak moet breken voordat wordt ingezien dat het toch verstandig is zo’n ding te dragen.
Daarvoor wordt vaak gesteld dat communicatie moeilijker wordt door zo’n bitje. Een andere klacht is dat het lastiger ademt. Om die laatste reden hebben diverse fabrikanten lucht-doorlatende bitjes gemaakt. De onderzoekers wilden bestuderen in hoeverre deze de ademhaling beperken en een negatieve invloed hebben op sportieve prestaties.
Waarom hockey interessant voor Fitsociety?
Voordat ik inga op dit onderzoek zal ik eerst nog even verklaren waarom ik dit eigenlijk interessant vind als allochtone inwoner van de randstad. “Dat elitaire, bekakte hockey heeft toch niets te maken met het überstoere, alles-draait-om-kracht-en-spiermassa”?
Klopt.
De interesse heeft niets te maken met de dames die in korte rok voorover gebukt over het veld rennen, maar alles met het feit dat bitjes ook binnen de vechtsport veel worden gebruikt. Daar ligt mijn macho-alfa-man-interesse dan weer wel als docent kobujutsu en oud karateka, iaidoka, judoka en aikidoka.
Bovendien weet je nooit uit welke hoek relevante kennis komt. Wat dat betreft, vond ik dit onderzoek dan toch de moeite waard om hier te vermelden.
Geen negatieve invloed bitje
Onderzoekers van de Elon University (North Carolina) vergeleken de invloed van het dragen van geen bitje (controlegroep) met het dragen van een standaard, “kook en bijt-bitje” én met het dragen van een luchtdoorlatend bitje (Nike Adult Intake Convertible Mouthguard).
Het is niet het eerste onderzoek dat hiernaar heeft gekeken. Eerder onderzoek uit 2005 toonde aan dat een standaard, niet-luchtdoorlatend, bitje inderdaad de ademhaling beperkt [3]. Recenter onderzoek waarbij gebruik werd gemaakt van op maat gemaakte bitjes toonde juist een verbeterde zuurstofopname aan [4]. Dit betrof dan nog niet eens de luchtdoorlatende bitjes die recent op de markt zijn verschenen. Vandaar dat de onderzoekers uit North Carolina een reden zagen ook deze te onderzoeken. Zij zouden dan dus de effecten vergelijken van:
- A) geen bitje (“Control”)
- B) een standaard kook-en-bijt-bitje (“TradMG”)
- C) Een luchtdoorlatend kook-en-bijt-bitje (“VentMG”).
Vijftien mannen kwamen vier keer naar het laboratorium. De eerste keer werd hen uitleg gegeven over het onderzoek en werden de twee bitjes aangemeten (d.w.z. gekookt en ingedaan ter vorming). De andere drie keren werd het echte onderzoek gedaan onder één van deze drie omstandigheden.
Opzet wendbaarheid tests:
Eén van de zaken waarop getest werd, was (explosieve) wendbaarheid. Hiervoor moesten de mannen vijf testen doen inclusief: Sprint van 40 meter, hoogspringen, verspringen, zijwaarts springen, de zgn. “3 cone drill” waarbij een traject van pion naar pion wordt gesprint en de “shuttle run” (ook bekend als de “pieptest”).
Hierbij werden de prestaties onder de drie verschillende omstandigheden vergeleken.
Opzet “maximal exercise test”
Hierna deden ze een half uur later een zogenaamde “maximal exercise test”. Dit deden ze door te fietsen op een fiets waarbij de weerstand elke vijf minuten verhoogd werd.
Hierbij werd de zuurstofopname en hartslag onder de drie verschillende omstandigheden vergeleken. Halverwege werd ze gevraag hoe vermoeid ze zich voelden om ook de ervaren vermoeidheid te kunnen vergelijken. Tenslotte werd de laatste minuut ook de hoeveelheid melkzuur in het bloed onderling vergeleken.
Resultaten maximal exercise test:
- Ervaren vermoeidheid tijdens maximal exercise test: Traditionele bitje zorgde voor gevoelsmatig meer vermoeidheid, dit verschil was echter niet statistisch significant en kon dus door toeval zijn veroorzaakt. Bij het luchtdoorlatende bitje was er helemaal geen verschil ten opzichte van het niet dragen van een bitje.
- Qua hartslag, zuurstofopname en hoeveelheid zuurstof in het bloed waren er onderling geen verschillen.
- Het luchtdoorlatende bitje zorgde voor minder melkzuur ten opzichte van de controle-groep én het traditionele bitje bij hoge inspanning.
Resultaten wendbaarheidstests:
Rechts zie je de resultaten van de wendbaarheidstests. Op geen van de onderzochte punten waren er statistisch significante verschillen met uitzondering van hoogspringen. Dat ging significant beter met het luchtdoorlatende bitje.
Mentaal echter zorgde de bitjes, zowel de luchtdoorlatende als de traditionele, ervoor dat men het gevoel had minder goed te kunnen ademen en communiceren. Tussen de bitjes onderling was hierbij geen verschil.
Conclusie invloed bitje op aerobische capaciteiten
Gaat het dus om de aerobische capaciteiten, of te wel hoe je lichaam omgaat met zuurstof tijdens inspanningen dan heeft het dragen van een bitje geen negatief effect. Het dragen van een luchtdoorlatend bitje kan juist voordelig zijn. Dit laatste bleek namelijk bij hoogspringen het geval.
These findings confirm that TradMG (traditioneel bitje, red.) has no negative impact on physiological function during exercise and physical agility; however, VentMG (luchtdoorlatend bitje, red.) may have a positive impact at higher workload and on vertical leap.
S. Bailey, Elon University
Die kleine minderheid die nu geen bitje wenst te dragen maar daar straks toe verplicht is, kan dus opgelucht ademhalen, letterlijk én figuurlijk.
Referenties
- Bailey, Stephen P.; Willauer, Thomas; Balilionis, Gytis; Wilson, Laura; Salley, John; Bailey, Elizabeth; Strickland, Tony L.E FFECTS OF AN OVER THE COUNTER VENTED MOUTHGUARD ON CARDIORESPIRATORY RESPONSES TO EXERCISE AND PHYSICAL AGILITY.Journal of Strength & Conditioning Research:Post Acceptance: September 26, 2014
- Hockey.nl/artikelen/breedtesport/taskforce-preventie-tandletsel-start-onderzoek/
- Delaney, JS, and Montgomery, DL. Effect of noncustom bimolar mouthguards on peak ventilation in ice hockey players. Clin. J. Sport Med. 15: 154-157, 2005.
- Garner, DP, Dudgeon, WD, Scheett, TP, and McDivitt, EJ. The effects of mouthpiece use on gas exchange parameters during steady-state exercise in college-aged men and women. J. Am. Dent. Assoc. 142: 1041-1047, 2011.
