De mate van spiermassa kan een indicatie zijn voor de uitkomst van een operatie. Hoe snel je hierna herstelt, of er complicaties zijn en of je de ingreep zelf haalt en overleeft.
Spiermassa en operatie
Gelukkig komt er steeds meer besef van het belang van spiermassa voor de gezondheid. Aan krachttraining kan soms nog wel eens de misvatting plakken dat dit vooral gericht is op het uiterlijk. Zowel training gericht op het hart- en vaatstelsel als op spiermassa zijn echter beide van belang om gezondheidsrisico’s het hoofd te bieden.
Eén heel direct voorbeeld van het belang van spiermassa is recent aangetoond door arts-onderzoeker en chirurg in opleiding Jeroen van Vugt die morgen met zijn onderzoek promoveert aan het Erasmus MC. Van Vugt ontdekte dat patiënten met weinig spiermassa na een operatie een hogere kans hebben op complicaties, een langere hersteltijd nodig hebben en vaker komen te overlijden na de ingreep.
De arts-onderzoeker verrichtte onderzoek onder een groep patiënten die op de wachtlijst stond voor een levertransplantatie en een groep die geopereerd moest worden aan kanker in het maagdarmstelsel. Van Vugt deed verschillende onderzoeken naar het effect van spiermassa op de uitkomst van operaties in deze kwetsbare groepen. Zo toonde hij onder andere aan dat een ziekenhuis in deze gevallen hogere kosten heeft wanneer de patiënt over minder spiermassa beschikt. Ondervoeding is hier een van de redenen voor en Van Vugt onderzocht onder meer of screening tools voor ondervoeding even betrouwbaar waren als CT-scans waarmee spiermassa wordt gemeten.
Hogere overlijdenskans bij lagere spiermassa
Voor het onderzoek werden patiënten in verschillende groepen ingedeeld op basis van hun spiermassa. In de groep mensen met de laagste spiermassa traden significant meer complicaties op na de operatie zoals wondinfecties. Ook bleek dat mensen op de wachtlijst voor een leveroperatie met lage spiermassa vaker kwamen te overlijden voordat ze hun nieuwe lever konden krijgen.
Lagere conditie bij lagere spiermassa
Spiermassa is een belangrijke aanwijzing voor de staat van de conditie van de patiënt. Van Vugt wijst erop dat de lage spiermassa in deze groepen natuurlijk samenhangt met hun ziekte. Maar net zoals bij het verlies van spiermassa tijdens het ouder worden, biedt een goed uitgangspunt een beter perspectief. Zorgen dat je over genoeg spiermassa beschikt wanneer je nog wel gezond bent, kan je wapenen tegen de gevolgen van ziekten.
Medicatie om spierafbraak te beperken
In de medische zorg kan Van Vughts onderzoek ertoe leiden dat de mate van spiermassa voorafgaand aan een operatie in kaart gebracht kan worden om zo de kans van de patiënt in te schatten. Patiënten met een lage spiermassa kunnen dan worden aangemoedigd om onder begeleiding te werken aan de spiermassa. Daarnaast werkt het lab van Van Vugt aan medicatie gericht op de ontstekingsprocessen die bijdragen aan spierafbraak. Dat laatste kan natuurlijk op veel bredere interesse rekenen dan uit de pre- en post-operatieve zorg.
Lagere spiermassa, hogere zorgkosten
Het onderzoek richtte zich ook op de kosten die tot duizenden euro’s per patiënt hoger kunnen oplopen bij een lagere spiermassa. Zijn betoog gaat onder meer over eerlijke vergoedingen voor universitaire ziekenhuizen. Deze krijgen relatief veel kwetsbare, gecompliceerde patiënten. Persoonlijk vind ik een korting op je zorgverzekering gekoppeld aan je spiermassa en vetpercentage wel een mooie insteek.
Bronnen
- erasmusmc.nl/patientenzorg_algemeen/nl/nieuws-zorg/6514538/
- van Kemenade, M.C. & Vugt, Jeroen & Riemslag Baas, S & Metselaar, H.J. & Man, Robert & Ijzermans, Jan. (2017). SUN-P214: Bedside Nutritional Assessment Tools Compared with CT Based Skeletal Muscle Mass Analysis in Patients Awaiting Liver Transplantation. Clinical Nutrition. 36. S133. 10.1016/S0261-5614(17)30414-4.
