Cafeïne verdooft tijdelijk de smaakpapillen waardoor drank en voeding minder zoet smaken. Dit kan vervelende gevolgen hebben als je hierdoor meer suiker gaat gebruiken.
Cafeïne en smaakpapillen
Onderzoekers van de Cornell University deden onderzoek naar het effect van cafeïne op de smaakpapillen. Ze publiceerden hun bevindingen deze week in Journal of Food Science. Eerdere onderzoeken met muizen hebben de aanwezigheid van adenosine receptoren aangetoond in de cellen die gevoelig zijn voor zoetigheid. Deze receptoren worden geactiveerd door adenosine in het plasma om zo de ‘zoetigheid-signalen’ in de smaakpapillen te versterken.
Cafeïne is een veel gebruikte antagonist van deze receptoren, het onderdrukt deze dus. Gezien de adenosine receptoren het gevoel van slaperigheid veroorzaken, dankt cafeïne hieraan zijn populariteit als pep-middel.
De onderzoekers van Cornell waren nu benieuwd of cafeïne door het onderdrukken van de adenosine receptoren ook het proeven van zoetigheid onderdrukt. Ze verdeelden 107 mensen over twee groepen die beide cafeïnevrije koffie kregen. De ene groep kreeg hieraan 200mg cafeïne toegevoegd om de hoeveelheid gelijk te stellen aan een sterke kop koffie zonder dat er andere verschillen in de koffie waren.
De deelnemers in beide groepen kregen na de koffie een suikeroplossing te drinken en moesten de smaak beoordelen op zoetigheid, bitterheid en zoutgehalte. De volgende dag werd dit herhaald, maar werden de groepen omgedraaid zodat iedereen dus zowel de cafeïnevrije koffie als koffie met toegevoegde cafeïne kreeg. Uit de resultaten bleek dat de mensen de suikeroplossing als minder zoet hadden ervaren als deze volgde op de koffie met cafeïne. Bitterheid en ervaren zoutgehalte waren niet beïnvloed door de cafeïne.
Minder zoet dus meer suiker gebruiken?
Nu zou je dus rekening kunnen houden met de mogelijkheid dat iemand door het drinken van cafeïne in daarop volgende dranken of voeding meer suiker gebruikt. Die kans bestaat natuurlijk. De vraag is in hoeverre je in praktijk vasthoudt aan bepaalde gewoonten of je aanpast naar aanleiding van een kop koffie.
In mijn geval is koffie het enige waar ik zelf dagelijks suiker aan toevoeg. Sterker nog, lange tijd voegde ik wat koffie toe aan mijn suiker in plaats van andersom. Ik heb zelf nooit cafeïnevrije koffie gedronken en heb dus geen idee of ik daar minder suiker aan zou toevoegen. In een vervolgonderzoek zou het dus interessant zijn om te zien wat er in beide gevallen gebeurt wanneer men zelf suiker mag toevoegen. Gaat men dan meer suiker toevoegen aan de koffie met cafeïne nadat de standaard hoeveelheid die men gebruikt is plots niet sterk genoeg blijkt. Of juist minder suiker wanneer men voor het eerst cafeïnevrije koffie drinkt?
Ik heb zelf sterk het vermoeden dat we ongeacht welke koffie we drinken, we gewoon vasthouden aan de hoeveelheid die we gewend zijn.
Een ander mogelijk vervolgonderzoek zou kunnen zijn door te kijken naar de hoeveelheid voeding die er over de hele dag wordt gegeten onder invloed van beide typen koffie. En dan met name naar de hoeveelheid suikers. Vreet je bijvoorbeeld een zak drop in één dag leeg in plaats van twee dagen wanneer je cafeïne binnenkrijgt?
Ook moeten we niet vergeten dat cafeïne één van de weinige natuurlijke fatburners is en je kunt je dus afvragen welke eigenschap uiteindelijk een groter effect op je gewicht heeft. Vooralsnog ga ik er niet vanuit dat je eerder aankomt door cafeïne dan afvalt.
Placebo effect cafeïne
Een andere opmerkelijke uitkomst van het onderzoek was dat de deelnemers die zelf niet konden aanwijzen welke koffie de cafeïne bevatte, in beide gevallen een toename in alertheid voelden. Dat men zich alerter voelde na de cafeïnevrije koffie schrijven de onderzoekers toe aan een placebo effect.
Dat placebo effect zag men echter ook wanneer er wel cafeïne was toegevoegd. Hoewel de deelnemers namelijk dezelfde verhoogde alertheid meldden, was het reactievermogen in een test niet toegenomen. Men voelde zich alerter, maar was dat (wat de reactie betreft) dus niet. De onderzoekers houden hierbij rekening met een verzadigd effect door ervaren koffiedrinkers waardoor de cafeïne geen invloed meer heeft.
Referenties
- Ezen Choo, Benjamin Picket, Robin Dando. Caffeine May Reduce Perceived Sweet Taste in Humans, Supporting Evidence That Adenosine Receptors Modulate Taste. Journal of Food Science, 2017; DOI: 10.1111/1750-3841.13836
