Mensen met zwaar overgewicht hebben een verlaagd verzadigingsgevoel. De cellen die voor afgifte van de verzadigingshormonen moeten zorgen, zijn sterk afgenomen in zwaar obese mensen. Aldus Zwitserse artsen in het blad Scientific Reports.
Verzadigingshormoon
In het membraan van het bovenste deel van het maag-darmkanaal komt een specifiek type cellen voor genaamd enteroendocrine cellen. Deze cellen zijn continu bezig met analyseren van de inhoud van de ingewanden. Tijdens het eten van een maaltijd zorgen ze voor de afgifte van verzadigingshormonen in de bloedsomloop. Hiermee wordt in het centraal zenuwstelsel het signaal afgegeven dat er genoeg voeding is binnengekomen en dat je dus kunt stoppen met eten.
Onderzoekers van de universiteiten van Basel en Liverpool hebben onderzoek gedaan naar deze afname van verzadigingshormonen. Hiervoor vergeleken ze weefselmonsters van het maag-darmkanaal van 24 slanke vrijwilligers en 30 obese patiënten voor en nadat die een chirurgische ingreep hadden ondergaan voor gewichtsverlies.
De vergelijking toonde aan dat de enteroendocrine cellen in de mensen met een normaal gewicht in significant hogere aantallen voorkwamen dan in de obese mensen. Ook zagen ze in de obese mensen veranderingen in het patroon van de zogenaamde transcriptiefactoren die zorgen voor de ontwikkeling van de enteroendocrine cellen uit stamcellen.
Na de operatie van de obese mensen en het verliezen van gewicht nam het aantal enteroendocrine cellen weer toe en herstelde het patroon van de transcriptiefactoren.
Verzadigingshormoon en de vicieuze cirkel
De onderzoekers wijzen op het stigma van mensen met overgewicht; het verwijt dat ze geen zelfcontrole hebben. Dit onderzoek is een van vele waaruit blijkt dat de vicieuze cirkel van overgewicht deels wordt veroorzaakt door een gewijzigd metabolisme en verzadigingsgevoel. Het is makkelijk om afkeurend te kijken naar mensen die chirurgische hulp nodig hebben om van hun overgewicht af te komen.
Het overgewicht houdt zichzelf op die manier in stand door onder andere je verzadigingsgevoel te verlagen of je hongergevoel te verhogen wanneer je wel afvalt. In een eerder artikel over de hardnekkigheid van vetcellen ging ik ook al in op de ‘honger signalen’ die vetcellen afgeven wanneer ze kleiner worden tijdens afvallen. De combinatie van psychische en biologische gevolgen van (de strijd met) overgewicht maken een chirurgische ingreep soms noodzakelijk om sommige systemen als het ware te resetten.
Helaas geldt deze reset niet voor alle gevolgen van (eerder overgewicht) en zal behoud van een gezond gewicht altijd moeilijker blijken voor mensen met eerder overgewicht. Voorkomen blijft dus altijd beter dan genezen.
Referenties
- Bettina K. Wölnerhanssen, Andrew W. Moran, Galina Burdyga, Anne Christin Meyer-Gerspach, Ralph Peterli, Michael Manz, Miriam Thumshirn, Kristian Daly, Christoph Beglinger, Soraya P. Shirazi-Beechey. Deregulation of transcription factors controlling intestinal epithelial cell differentiation; a predisposing factor for reduced enteroendocrine cell number in morbidly obese individuals. Scientific Reports, 2017; 7 (1) DOI: 10.1038/s41598-017-08487-9
