Hoge innames van vissoorten die veel kwik kunnen bevatten, verhogen mogelijk de kans op ALS. Regelmatig vis eten blijft het devies, maar let wel op welke vis je eet.
Kwik en ALS
Toevallig de tweede keer in twee weken dat kwik als een boosdoener hier voorbij komt. Onderzoekers van het Dartmouth College bestudeerden een eventueel verband tussen de kans op de neurologisch ziekte Amyotrofe laterale sclerose (ALS) en de inname van van kwik-rijke vis. Ze presenteren eind april de bevindingen van hun onderzoek tijdens het American Academy of Neurology’s 69th Annual Meeting in Boston.
Uit hun onderzoek blijkt dat het regelmatig eten van vissoorten die veel kwik bevatten de kans op ALS vergroot.
Volgens Elijah Stommel van het Dartmouth College in Hanover is in de meeste gevallen het eten van vis onderdeel van een gezond dieet. Ze wilden echter onderzoeken wat de mogelijke invloed was van kwik in gegeten vis op de kans op ALS.
De exacte oorzaak van ALS is nog onbekend, maar eerdere onderzoeken zouden kwik als risicofactor hebben aangewezen. In de V.S. waar de onderzoekers hun werk verrichtten (maar ook in Nederland) krijgen mensen vooral kwik binnen via het eten van vis.
De onderzoekers volgden 518 mensen waarvan er 294 ALS hadden. Ze hielden bij hoeveel vis en zeevruchten ze aten, welke vis ze aten en of de vis in een winkel was gekocht of zelf was gevangen. De blootstelling aan kwik werd op twee manieren vastgesteld. Aan de hand van gemiddelde kwikniveau’s in de gegeten vis en de hoeveelheid werd een inschatting gemaakt. Daarnaast werden de kwikniveau’s in teennagels gemeten.
De 25% mensen die de meeste vis aten op basis van de inschatting, hadden twee keer zoveel kans om in de ALS groep te zitten als mensen die minder vis aten. 61% van de mensen met ALS zat in de groep van 25% die de meeste vis at. Ook op basis van de gehaltes kwik gemeten in de teennagels werd geconcludeerd dat de mensen die vaker vis op het menu hadden een grotere kans hadden op ALS.
De onderzoekers wijzen erop dat vis ook vele voordelen voor de gezondheid biedt en dus niet uit het dieet geschrapt moet worden. Wel zou rekening gehouden moeten worden met de kwikgehaltes per type vis.
Vis en Kwik
Kwik verdwijnt niet uit vis wanneer je het kookt of bakt [2-4]. De juiste keuze is dus belangrijk. Wat dat betreft hebben we in Nederland geluk met de favoriete vissoorten.
Onder de Amerikanen waren het vooral haai en zwaarvis die veel kwik bevatten. Vissen die bovenaan de voedselketen staan, bevatten de meeste kwik [5]. Ze nemen deze op uit alle vissen die ze eten, die weer kleinere vissen eten enzovoort. Vis als sardientjes en zalm zijn dan ook een stuk veiliger qua kwikgehalte dan bijvoorbeeld haai. Makreel (gewone, geen koningsmakreel!) en haring zijn gelukkig ook laag in kwik.
Van tonijn is het afhankelijk welke tonijn je eet en waar deze gevangen is. Kleinere tonijnsoorten die meestal in blik verkocht worden, bevatten relatief weinig kwik. Grotere soorten tonijn, die bijvoorbeeld vaker als steaks worden verkocht, bevatten meer kwik [6].
Referenties
- aan.com/PressRoom/Home/PressRelease/1522
- Chicourel EL, Sakuma AM, Zenebon O, Tenuta-Filho A. 2001. Inefficacy of cooking methods on mercury reduction from shark. Arch Lat Am Nutr 51(3):288–292.
- Morgan JN, Berry MR, Graves RL. 1997. Effects of commonly used cooking practices on total mercury concentration in fish and their impact on exposure assessments. J Expo Anal Environ Epidemiol 7(1):1, 19–33.
- U.S. EPA. Office of Water. 1999. Mercury Update: Impact on Fish Advisories. Washington, DC:U.S. Environmental Protection Agency. Available: http://www.epa.gov/ost/ fish/mercury.html [accessed 19 March 2000].
- Learned, Nicole. Myths and Realities: The Fishy Truth about Mercury Toxicity. Faculty Peer Reviewed (NYU Langone Medical Center). December 17, 2011.
- Methylmercury in seafood. Information and Education. © 2010 Whole Foods Market.
