Recent onderzoek geeft nieuw inzicht in de manier waarop het lichaam de verbranding verlaagt tijdens een dieet. Een nieuw stukje in de puzzel die moet verklaren waarom afvallen soms zo verdomde moeilijk blijkt of steeds meer moeite kost.
Vertragen calorieverbranding: Dieet-resistentie
Het blijft lastig; om af te vallen moet je zorgen voor een energietekort en dus een negatieve energiebalans. Je moet dus minder eten dan je verbruikt. Je lichaam reageert daarop echter door het verbruik te verlagen. Je krijgt minder binnen dus je lichaam wordt ‘efficiënter’ en zorgt ervoor dat je ook minder verbruikt. Wanneer dit precies gebeurt en in welke mate kan voor grote verschillen zorgen in de wijze waarop mensen reageren op een dieet. Sommigen moeten relatief veel meer moeite doen voor hetzelfde resultaat omdat hun lichaam ‘slimmer’ is in het aanpassen aan de omgeving.
Ik noem ‘efficiënter’ en ‘slimmer’. Termen die normaal positief klinken, maar nu zorgen voor een ongewenst effect. Ooit en ergens is het fantastisch als je lichaam minder gaat verbruiken wanneer er minder eten binnenkomt. In tijden en op plekken wanneer en waar dat betekent dat er ook minder voeding voor handen is. Hier en nu echter, in een tijd waarin het vaak meer moeite kost om niet teveel te eten dan om genoeg te eten, maakt het afvallen een stuk moeilijker.
Een nieuw onderzoek van de University of Cambridge toont inzicht in een manier waarop het lichaam dit besparende effect bereikt[1]. Belangrijke hersencellen die als een trigger werken wanneer voeding ‘schaars’ wordt.
“Weight loss strategies are often inefficient because the body works like a thermostat and couples the amount of calories we burn to the amount of calories we eat. When we eat less, our body compensates and burns fewer calories, which makes losing weight harder. We know that the brain must regulate this caloric thermostat, but how it adjusts calorie burning to the amount of food we’ve eaten has been something of a mystery.
In hun onderzoek met muizen identificeerden onderzoekers een nieuw mechanisme waarmee het lichaam zich aanpast aan lage calorie-innames en daarmee gewichtsverlies beperkt. De onderzoekers testten een groep neuronen in de hypothalamus, de zogenaamde ‘agouti-related neuropeptide’ (AGRP) neuronen. Deze neuronen staan bekend om hun grote rol in het reguleren van de eetlust. Wanneer ze geactiveerd worden, verhogen ze de eetlust. Wanneer ze echter geheel worden uitgeschakeld, zouden ze tot anorexia leiden.
De onderzoekers gebruikten een methode om de AGRP neuronen aan en uit te schakelen in de muizen. De muizen zelf verbleven in speciale kamers om het energieverbruik te meten. Er werden sensoren geïmplanteerd om de temperatuur te meten, een indicator van energieverbruik. Hierbij werd onder verschillende omstandigheden van beschikbare voeding gekeken naar de effecten.
Met hun onderzoek kon het team aantonen dat de AGRP neuronen een belangrijke bijdrage leveren aan de lichaamstemperatuur en de wijze waarop deze zorgt voor calorieverbranding. Uit hun studie blijkt dat de AGRP neuronen de eetlust verhogen wanneer ze geactiveerd worden, maar zorgen dat de calorieverbranding wordt verlaagd wanneer er geen voeding voor handen is. Zodra er weer gegeten wordt, wordt deze werking van de AGRP neuronen gestaakt en stijgt de calorieverbranding weer naar een normaal niveau.
Hiernaast ontdekten ze ook een mechanisme waarmee de AGRP neuronen kunnen vaststellen over hoeveel energie het lichaam beschikt om vervolgens te bepalen hoeveel er verbrand moet worden.
Een beetje minder eten, een beetje meer bewegen
De onderzoekers hopen hiermee meer inzicht te bieden in de reden waarom minder eten steeds minder resultaat oplevert. Kleinere calorietekorten in een combinatie met meer lichaamsbeweging zouden de beste aanpak zijn.
Daarnaast zou het toch ook fijn zijn als we die neuronen in de toekomst kunnen duidelijk maken wanneer het verlagen van de calorieverbranding niet efficient maar onwenselijk is.
Referenties
- Luke K Burke, Tamana Darwish, Althea R Cavanaugh, Sam Virtue, Emma Roth, Joanna Morro, Shun-Mei Liu, Jing Xia, Jeffrey W Dalley, Keith Burling, Streamson Chua, Toni Vidal-Puig, Gary J Schwartz, Clémence Blouet. mTORC1 in AGRP neurons integrates exteroceptive and interoceptive food-related cues in the modulation of adaptive energy expenditure in mice. eLife, 2017; 6 DOI: 10.7554/eLife.22848
