Hardlopen verhoogt volgens recent onderzoek de verbindingen tussen verschillende gebieden van de hersenen. Niet alleen positief voor bepaalde cognitieve functies, maar mogelijk ook een wapen in de strijd tegen dementie.
Neurale verbindingen
De meest versimpelde, vaak gebruikte, uitleg van de werking van neurale verbindingen gaat als volgt:
Zie de verbindingen tussen verschillende gebieden van de hersenen als paden in een bos. De uitvoering van verschillende mentale taken kan je zien als wandelen over verschillende paden door een bos. Paden die je vaak gebruikt, zijn goed begaanbaar. Paden waar je geen of weinig gebruik van maakt, raken overwoekerd. Die taken zijn dan ook moeilijker uit te voeren. Je moet immers met een kapmes het pad weer vrij maken voor je verder kunt.
Van bepaalde taken is eerder aangetoond dat deze een positief effect kunnen hebben op deze verbindingen. Vooral complexere taken die een goede hand-oog-coördinatie vereisen zoals het bespelen van een muziekinstrument. Onderzoekers van de University van Arizona onderzochten nu welk effect hardlopen heeft op de hersenen [1].
Cognitieve functies
Aan de hand van hersenscans zagen ze verbetering van de verbindingen tussen diverse regio’s van de hersenen. Regio’s zoals de frontale cortex die o.a. belangrijk is voor taken zoals besluitvorming, planning en multitasking.
Of deze verbeterde verbindingen daadwerkelijk tot verbeterde cognitieve functies leiden, moet blijken uit vervolgonderzoek.
Hardlopen versterkt neurale verbindingen
Aanleiding voor het onderzoek waren de resultaten van andere onderzoeken naar de effecten van training op de hersenen. Onderzoeken echter, die vooral met ouderen werden uitgevoerd. Vaak was dit in verband met onderzoek naar dementie. De onderzoekers van de Universiteit van Arizona waren nu geïnteresseerd in het effect op de hersenen van jonge mensen. Een beetje onder het mom van “Jong geleerd, oud gedaan”, willen de onderzoekers achterhalen wat de voordelen zijn voor fysieke activiteiten op jongere leeftijd.
Hiervoor vergeleken ze de MRI scans van cross country hardlopers (mannen van 18-25 jaar) met de scans van een groep jonge mannen die minstens een jaar niet aan sport hadden gedaan. De MRI scans maten de sterkte van de functionele verbindingen in rust. Wanneer de hardlopers wel wakker, maar niet fysiek actief waren. De verbindingen bleken sterker/actiever in de hardlopers.
Uit hun onderzoek blijkt dat deze “mentaal simpele activiteit” van hardlopen een vergelijkbaar effect op deze verbindingen kan hebben als complexere taken die meer hand-oog coördinatie verlangen. Blijkbaar vereisen repetitieve fysieke handelingen als hardlopen toch meer zaken als planning en besluitvorming dan je zou verwachten. Aldus de onderzoekers.
Hardlopen als “dementie-preventie”?
Specifiek de in het onderzoek verbeterde neurale verbindingen lijken vaak te veranderen naarmate je ouder wordt. Helemaal in het geval van bijvoorbeeld Alzheimer. Teruggaand naar de vergelijking is dit alsof iemand Pokon over al die paden in het bos heeft gegooid.
De onderzoekers vragen zich dan ook af of de effecten van dit soort activiteit in je vroegere leven lang genoeg duren om daar later voordeel van te hebben. Is het als het leggen van bestrating op een bospad? Of profiteer je niet lang genoeg van het effect om bijvoorbeeld de kans op Alzheimer te verlagen?
Referenties
- David A. Raichlen, Pradyumna K. Bharadwaj, Megan C. Fitzhugh, Kari A. Haws, Gabrielle-Ann Torre, Theodore P. Trouard, Gene E. Alexander. Differences in Resting State Functional Connectivity between Young Adult Endurance Athletes and Healthy Controls. Frontiers in Human Neuroscience, 2016; 10 DOI: 10.3389/fnhum.2016.00610
