Een term die we veelal horen maar waar we de werking niet van kennen is spiergeheugen. Sinds vorig jaar is hier meer over bekend en daarom behandelen we dit onderwerp. “Spiergeheugen” werkt op twee manieren: Op de aansturing vanuit de hersenen en in de spiercellen zelf. Hier lees je hoe.
Inhoudsopgave
Wat is spiergeheugen
In de documentaire ‘The comeback” zien we hoe Arnold Schwarzenegger, vijf jaar na zijn 6e Mr. Olympia overwinning en afscheid van professioneel bodybuilding, in 1980 terugkeert op het podium. Na een onwaarschijnlijke periode van 8 weken voorbereiding lukt het hem om zijn 7e Sandowbeeldje te winnen.
Natuurlijk heeft hij in de 5 jaar na zijn 6e overwinning altijd getraind bovendien was hij aan het trainen voor de opnames van de film Conan the Barbarian toen het idee ontstond om het nog een laatste keer te proberen.
En ja, hij gebruikte anabolen, maar wie van de deelnemers op dat podium niet?
Of de overwinning verdiend was op niet (zijn populariteit maakte een zege niet bepaald moeilijker), zijn fysiek op het podium was een voorbeeld van hoe snel een getraind lichaam weer terug kan komen op het oude niveau. Zeker als je dat vergelijkt met de tijd die het heeft gekost om dat niveau in eerste instantie te bereiken.
Een belangrijke factor die hieraan bijdraagt, is spiergeheugen ook wel bekend als Muscle Memory
Het is een term die de meesten kennen, maar de exacte werking is vaak onduidelijk. We weten dat er iets is dat ervoor zorgt dat het lichaam sneller naar een voorheen behaald niveau kan schakelen, maar hoe precies, daarover is sinds vorig jaar pas meer bekend.
Spiergeheugen in de hersenen
De term spiergeheugen op zich kan verwarrend zijn omdat het gebruikt wordt voor verschillende functies in het lichaam. Zo wordt het effect van versnelde groei vaak toegeschreven aan dezelfde functie die ervoor zorgt dat je nooit vergeet hoe te fietsen, de verbindingen in je hersens die sterker worden door herhaling.
Deze motoriek zorgt er echter alleen voor dat je lichaam weet hoe een bepaalde beweging moet worden uitgevoerd.
Dit is natuurlijk erg handig wat betreft de uitvoering van fitness oefeningen, maar het is niet hetgeen ervoor dat de spieren sneller groeien. Daarvoor gebeurt er namelijk iets in de spieren zelf.
Spiergeheugen in de spiercel
Het bekende model van hypertrofie en atrofie laat zien hoe spieren groeien en kleiner worden.
In een notendop: De spiercellen zijn de grootste cellen in het lichaam, waarschijnlijk omdat spierkracht afhankelijk is van spiermassa.
Het is één van de weinige soort cellen in het lichaam die meerdere celkernen hebben om deze volume mogelijk te maken. Wanneer er getraind is, groeien de spiercellen in volume (meer cytoplasma) door eiwitsynthese van de celkernen die spiereiwitten aanmaken.
Om dit toegenomen volume vol te houden, vermenigvuldigen stamcellen nabij de spiervezel, zogenaamde satellietcellen, zich en fuseren deze met de spiercel waardoor deze van meer celkernen wordt voorzien die ook weer voor meer groei zorgen. Wanneer er gestopt wordt met trainen neemt de volume van de spiercel af en zouden deze nieuwe celkernen door atrofie weer vernietigd worden, het bekende principe van reversebility.
Terug naar af dus. Of toch niet?
In de nieuwe studie van de Noorse wetenschapper Gundersen in 2011, gepubliceerd op de online versie van Proceedings of the National Academy of Science werd aangetoond dat er inderdaad nieuwe celkernen komen, maar dat deze niet verdwijnen. Door nieuwe technieken, waaronder in vivo imaging werden de spiercellen van muizen bekeken nadat deze getraind werden door onder andere elektrische stimulatie van de spieren, á la de Abtronic.
Wat bleek?
De extra spiercelkernen waren niet verdwenen na langere periode zonder training. Dit effect lijkt permanent al is dit nog niet op de lange termijn bekeken. Omdat deze extra celkernen ervoor zorgen dat er meer spiereiwitten kunnen worden aangemaakt, groeien de spieren sneller tot de oude omvang dan de eerste keer toen hiervoor getraind werd.
Dit ‘mechanisme van geheugen’ heeft veel en grote implicaties. De belangrijkste is dat je er dus voor lange tijd, zo niet permanent, van profiteert als je vroeg begint met trainen. Zeer welkom nieuws voor iedereen die wel eens de uitspraak heeft gedaan dat bodybuilding een ondankbare sport is omdat al het resultaat van je jarenlange inzet verdwijnt als je een paar maanden niets doet. Het verklaart waarom je als getrainde atleet na een periode van rust weer snel op niveau kan trainen. Het toont het belang aan in de jeugd te sporten en niet pas van de bank af te komen wanneer je door de bierbuik de TV niet meer ziet.
Lees ook: nieuw onderzoek bevestigd werking spiergeheugen
Verbetering geheugen door creatine
Een interessant onderzoek op het gebied van de effecten van creatine op cognitieve functies is het onderzoek van de Universiteit van Sydney, waar onderzoekers hebben gekeken naar de invloed van creatine op het geheugen.
De onderzoekers ontdekten dat suppletie met creatine een “aanzienlijke, meetbare boost aan hersenkracht gaf”. In een geheugentest waarbij deelnemers werd gevraagd een reeks getallen op te roepen, herinnerden mensen die creatine namen gemiddeld 8,5 getallen tegen zeven voor mensen die het supplement niet gebruikten. De bevindingen zijn gepubliceerd in de uitgave van 22 oktober 2003 van het tijdschrift Proceedings van de Royal Society: Biological Sciences.
Conclusie
Spiergeheugen of Muscle Memory zorgt er dus voor dat je lichaam niet weer helemaal terugvalt naar het oude niveau van toen er nog niet getraind werd, Eerder behaalde resultaten mogen dan wel geen garantie bieden voor de toekomst wat betreft het eindresultaat, maar garanderen in dit geval wel dat je er minder er lang over hoeft te doen dan voorheen.
