Nu de Mr. Olympia gestreden is, het prijzengeld is verdeeld en sommige bodybuilders zich weer in de kijker hebben kunnen spelen bij potentiële sponsors, hoor ik weer regelmatig de vraag: “Hoe wordt je professioneel bodybuilder?”
Wat is een professioneel bodybuilder?
Voordat ik deze vraag beantwoord, is het goed onderscheid te maken in “professioneel” in algemene termen en “professioneel” in bodybuild-termen. Normaal gesproken betekent professioneel dat je door inkomsten verdiend aan desbetreffende activiteit, zoals sport, kunt voorzien in je levensonderhoud. Semi-pro betekent dan dat je wel geld verdiend aan deze activiteit, maar niet voldoende voor levensonderhoud waardoor je daarnaast moet werken.
In bodybuilding betekent “pro” zijn echter niet automatisch dat je hiermee voldoende verdiend om ernaast niets anders te hoeven doen, terwijl je als amateur soms wel “genoeg” verdiend. “Professional” zijn in bodybuilding betekent namelijk alleen dat je deel mag nemen aan de wedstrijden voor professionals georganiseerd door de IFBB (International Federation of Bodybuilders). Dit is de grootste internationale bond waarvoor de beste bodybuilders uitkomen.
Hoe word je een “pro”?
Om een professional te worden moet je eerst succesvol deelnemen aan de juiste wedstrijden voor amateurs voor de juiste bond voor amateurs. Er zijn veel verschillende bonden. Zoals gezegd kan je alleen pro worden door uit te komen voor de IFBB. Om deel te mogen nemen aan de wedstrijden voor pro’s van de IFBB en dus een pro-licentie te krijgen moet je ten eerste succesvol zij bij regionale en vervolgens nationale wedstrijden of qualifiers van de bond voor amateurs die gelieerd is aan de IFBB. In Nederland is dat de NBBF. Alleen via de aan de IFBB gelieerde bond in het land van herkomst kan je uiteindelijk pro worden.
Bonden zijn bovendien niet blij als je voor andere bonden uitkomt. Als je als Nederlander pro wilt worden zal je dus succesvol moeten zijn in de NBBF. De nationale bond bepaalt zelf aan wie zij pro-kaarten verstrekt. Dit kan zijn aan de winnaar van één of meerdere gewichtsklasses of alleen aan de overall winnaar van de nationale kampioenschappen. Meestal het laatste. Het komt ook voor dat besloten wordt helemaal geen pro-kaart te verstrekken.
Naast nationale kampioenschappen kunnen ook andere wedstrijden als zogenaamd qualifiers gelden. Zo kreeg Quincy Winklaar (ja, broer van Roelly Winklaar) zijn pro-card door winst op de Julliette Bergmann Classic van vorig jaar.
Een andere manier is door middel van het winnen van de IFBB World Championships waarvoor de nationale bond door de IFBB wordt uitgenodigd atleten af te vaardigen (zoals Ronnie Coleman zijn pro-card kreeg) of andere IFBB wedstrijden voor pro’s met een aparte wedstrijd voor amateurs. Zo kreeg Roelly zelf zijn pro-card door bij de Arnold Classic van 2009 eerste te worden bij de amateurs (foto).
Hoeveel verdient een professional bodybuilder?
Meer dan hij (of zij) krijgt wat betreft prijzengeld. Helemaal als je dit vergelijkt met bepaalde andere sporten. Als je kijkt naar het prijsgeld dan zie je dat alleen de absolute top goed aan prijzengeld verdiend. Dan praat je echter of slechts een stuk of 5 man die in een gegeven jaar genoeg bij elkaar weten te sprokkelen door de grote wedstrijden te winnen of hoog te eindigen. Eindig je onder die top dan win je net genoeg om je ticket naar en verblijf in het land van de wedstrijd te betalen (zoals de Nederlands-Antilliaanse Roelly Winklaar die $2.000,- kreeg voor zijn zesde plaats bij de Grand Prix van Groot-Brittannië). De hoogst haalbare prijs IN 2012 was de $250.000 die Phil Heath pakte voor winst op de Mr. Olympia. Als je voor het prijzengeld professioneel bodybuilder wilt worden, heb je meer kans op succes om professioneel voetballer te worden ook al heb je nog nooit een voetbal aangeraakt. Een “mooi” voorbeeld is Michael Kefalianos, de griek die in 2012 meedeed aan de Mr. Olympia. Deze pro werkt 12 uur per dag als taxichauffeur!
Het verhaal wordt iets beter wanneer we kijken naar de sponsorship deals. Niemand kent het exacte vermogen van Jay Cutler, maar dit wordt in de miljoenen geschat waarbij bedragen tot meer dan 10 miljoen worden genoemd. Dit is veel meer dan al het prijzengeld dat hij won, inclusief zijn vier zeges op de Mr. Olympia. Dit heeft hij vooral te danken aan zijn sponsors (meer dan 20 in totaal) die maar al te graag de blonde all-american in de bekende bodybuild tijdschriften zien staan, reclame makend voor hun product. “Jay Cutler, viervoudig Mr. Olympia gebruikt…….” Natuurlijk wordt daarbij niet verteld wat vrijwel iedereen weet. Namelijk dat zijn genen, training, voeding, populariteit en gebruik van anabolen en groeihormonen een veel groter aandeel hebben in zijn succes dan de supplementen, tijdschriften of apparatuur waarvoor hij reclame maakt. Bovendien doet Jay goede zaken in onroerend goed in de regio Las Vegas en heeft zijn vader hem hierbij aardig op weg geholpen.
De sponsordeals zijn waar bodybuilders het van moeten hebben. Hoeveel zij hiermee verdienen is afhankelijk van hun populariteit die niet altijd of geheel aan hun prestaties te danken is, maar vaak wel. Het feit dat viervoudig Mr. Olympia Jay Cutler zeer waarschijnlijk meer aan bodybuilding heeft verdiend dan 8-voudig Mr. Olympia Ronnie Coleman zegt genoeg. Phil Heath verdiende bovendien als amateur al aardig terwijl Kefalianos dus als pro nog steeds op zijn taxi moet rijden.
Als je in deze tijden wilt verdienen aan bodybuilding doe je er goed aan je zakelijk inzicht te vergroten en gebruik te maken van social media zoals de dames Jenny Selter en Paige Hathaway, maar ook een Angelo Lazarov. Allemaal voorbeelden van mensen die nog niet in de buurt komen van de top wat wedstrijden betreft, maar goed verdienen aan hun fysiek door slimme marketing.
Geen pro zonder doping
Even voor de duidelijkheid. Zelfs met met fantastische genen leg je het als natural af tegen de gebruikers van anabolen en groeihormonen. Dromen over deelname aan de Mr. Olympia moet je in de slaapkamer laten wanneer je niet bereid bent alles op te offeren om één van de beste bodybuilders te worden. Eén zo’n offer is je gezondheid. Hoewel ik zelfs als natural denk dat anabolengebruik veilig kan zijn onder de juiste omstandigheden (juiste hoogte van dosis, duur van gebruik, kwaliteit van product, kennis van de gebruikers etc.), zorgt het in de hoeveelheden die de pro’s gebruiken altijd voor een verhoogd risico voor de gezondheid. In die zin heeft bodybuilding niets te maken met gezondheid.
Anabolengebruik is verboden, maar het gat tussen de kennis van gebruikers en controleurs is nog veel groter dan bij bijvoorbeeld wielrennen. Gebruik gebeurt in de praktijk dus als regel, hoewel bodybuilders daar pas eerlijk over spreken wanneer ze gestopt zijn met wedstrijden.
Conclusie
Je kansen om een professioneel bodybuilder te worden zijn erg klein en je moet er grote offers voor maken. Zelfs wanneer het lukt, ben je niet zeker van voldoende inkomen. Als je er dan toch voor gaat, maak dan een plan om financiële zekerheid te hebben door je zelf erg goed te marketen of gebruik te maken van je bekendheid om andere bronnen aan te boren. Een ene Oostenrijker deed het bijvoorbeeld aardig als acteur en politicus.