Arnold Schwarzenegger

Geschatte leestijd: 13 minuten

Hoe introduceer je een artikel over Arnold Schwarzenegger? Je kunt zeggen dat het moderne bodybuilding zijn huidige vorm en populariteit vooral te danken heeft aan vier mannen en drie namen. Eugene Sandow was de grondlegger als moderne bodybuilder. De Weider broers, Joe en Ben, bouwden de grootste bond voor bodybuilders op en publiceerden media om de sport te promoten. Daarmee was het decor gecreëerd voor de man die bodybuilding een wereldwijd fenomeen maakte en zichzelf lanceerde als superster.

Hij had het talent, de genen, maar vooral ook de toewijding om de sport bodybuilding in de 70-er jaren te domineren. Het boodt hem de duikplank om zijn andere droom, die van acteren, te realiseren. Het maakte hem dé actieheld van Hollywood en motiveerde miljoenen jongens en mannen wereldwijd om aan krachttraining te doen.

De Oostenrijker die Mr. Olympia werd, de mensheid redde van robots uit de toekomst om vervolgens de gouverneur van California te worden.

Arnold Schwarzenegger.

De jonge Arnold Schwarzenegger

Arnold Schwarzenegger werd geboren op 30 juli 1947 in Thal, Oostenrijk. Hij was de zoon van het hoofd van de lokale politie waarmee hij een moeilijke relatie had (de vader, niet de politie). Hij genoot een strikte opvoeding in een eenvoudige huishouding. Zijn vader die zelf aan curling had gedaan, moedigde hem wel aan te sporten.

Arnold speelde als kind onder andere voetbal, maar het team aspect beviel hem al snel niet. Hij wilde presteren en afgerekend worden op zijn eigen verdiensten. Hij ging zwemmen, rennen, boxen en probeerde atletiek met speerwerpen en kogelstoten. Geen van allen bevielen echt. Toen stelde zijn voetbalcoach voor om een uur per week krachttraining te doen als ondersteuning van hun conditietraining. Die eerste binnenkomst in de sportschool in Graz zou zijn leven veranderen. Hij zag de gewichten, de grote en sterke mannen die leken op Hercules. Hij raakte verslingerd aan de gewichten hoewel hij eerst alleen zijn benen trainden (hij deed het immers voor het voetballen).

Mannen in de sportschool zagen hoe intensief de tiener trainde en moedigde hem aan bodybuilding uit te proberen. Zijn lichaam bleek verassend snel te reageren op de training. De eerste echte training herinnerde hij zich jaren later nog toen hij deze opschreef voor zijn boek “Arnold: The éducation of a bodybuilder”.

Seeing new changes in my body, feeling them, turned me on. It was the first time I’d ever felt every one of my muscles

Niet lang daarna wist hij het: Hij zou bodybuilder worden. De beste bodybuilder van de wereld. Niet bepaald een populaire sport onder zijn oude vrienden die daar dan ook niets van begrepen. Arnold echter merkte in hen ook niet dezelfde enorme motivatie om iets te bereiken. Hij wilde succesvol worden en op dat moment was bodybuilding hetgeen waarin hij wilde uitblinken.

Van grote invloed waren de bekende bodybuilders van dat moment die lieten zien wat succes in bodybuilding kon opleveren. Mannen als Larry Scott en Serge Nubret die in tijdschriften als Mr. America (Weider) stonden. Vergezeld natuurlijk van verhalen over de voordelen die zulke lichamen opleveren. Voorbeelden van mannen als Reg Park en Steve Reeves die de helden waren in Hollywood films. Vooral het brute fysiek van Reg Park sprak de jonge Arnold aan en hij volgde dan ook alles van Park om diens succes te kunnen evenaren. Zijn posters hingen aan iedere muur van de kamer en iedere keer vergeleek Arnold zijn eigen fysiek met dat van zijn idool. Volgens zijn gymbuddies zou het hem binnen vijf jaar lukken om een vergelijkbaar fysiek te hebben. Dat vond Arnold veel te lang en hij ging zes keer in de week trainen, tot zorg van zijn ouders.

Toen hij begon te trainen, merkte hij de reacties om hem heen. Vooral de positieve aandacht van meisjes motiveerde hem om groter te worden en nog meer indruk te maken. Ook kreeg hij meer te maken met mensen die de obsessie met spiermassa niet begrepen. Het was ook in deze tijd dat Arnold de egocentrische eigenschappen ontwikkelden die sociaal misschien niet wenselijk waren, maar in zijn ogen wel noodzakelijk waren om zijn doelen te bereiken. Anno 2017 is er in dit opzicht niets veranderd wat bodybuilding betreft.

Arnold Schwarzenegger: Eerste Wedstrijden

Voordat hij deelnam aan bodybuild wedstrijden had Arnold eerst ervaring opgedaan met gewichtheffen in competitieverband. Hij had zelfs voor zijn 18e al de Oostenrijkse kampioenschappen in de zwaargewichtklasse gewonnen. Hij deed het echter vooral om te bewijzen dat bodybuilders er niet alleen sterk uitzien, maar ook sterk zijn. Daarna besloot hij zich dan ook uitsluitend op bodybuild wedstrijden te richten.

Deels om zijn vader een beetje tegemoet te komen en deels omdat hij zo kon blijven trainen, ging Arnold op zijn 18e in 1965 het leger in. Kort na zijn intrede in het leger ontving hij een uitnodiging om deel te nemen aan de junior Mr. Europe in Suttgart, Duitsland. Omdat hij nog in basistraining zat, mocht hij de basis niet verlaten. Daarom besloot hij stiekem op pad te gaan richting zijn eerste wedstrijd. Hij kroop over de muur, kocht met zijn laatste geld een ticket en pakte de trein naar Duitsland.

Bij die eerste wedstrijd had hij eigenlijk geen idee wat de bedoeling was. Hij had wel een routine bedacht, maar vergat die zodra hij het podium opkwam. Toch bleek het genoeg voor zijn eerste overwinning. Een enorme stimulans voor de jonge Arnold natuurlijk die zich bevestigd zag in zijn zelfvertrouwen en kunnen. Het koste hem wel zeven dagen in de militaire gevangenis bij terugkomst. Hierna echter zag het leger zijn talent en besloot hem de faciliteiten, tijd en voeding te geven om fulltime te trainen. Dit resulteerde in een slordige extra 25 pond in gewicht toen hij het leger verliet.

Tijdens die eerste wedstrijd werd hij aangesproken door een sportschoolhouder uit München die hem vroeg om zijn gym te managen en leden te begeleiden. Hij beloofde hem in ruil onder andere een reis naar Londen het jaar erop, om naar de Mr. Universe te gaan kijken. Arnold nam het aanbod aan, maar was niet van plan om te gaan kijken.

Op zijn 19e nam hij deel aan de Mr. Europe waar hij de hoofdattractie bleek. Hij won met gemak en kreeg zelfs zijn ticket voor deelname aan de Mr. Universe aangeboden. Door vervolgens deel te nemen aan een wedstrijd van een andere bond (en deze te winnen) werd dit echter weer ingetrokken. Uiteindelijk schraapte hij het geld zelf bij elkaar en in 1966 stapte hij voor het eerst in een vliegtijd, richting Londen.

Ook bij aankomst bij de Mr. Universe bleek zijn faam hem voorgegaan te zijn. Zijn afmetingen hadden ook op dit niveau al indruk gemaakt, voor een 19-jarige Europeaan tenminste. Toen zag hij echter voor het eerst de Amerikaanse bodybuilders die niet alleen groter waren, maar hem ook voor het eerst lieten beseffen dat droog zijn net zo belangrijk is als groot zijn. Hij besefte zich ook dat hij eigenlijk nog helemaal niets wist over bodybuilding en voeding. Hij eindigde op de tweede plaats achter de toenmalige Mr. America Chet Yorton. Best knap voor iemand die geen idee had hoe je je benen en kuiten moet aanspannen.

Zijn tweede plaats leverde hem veel publiciteit op. Genoeg om veel klanten aan te trekken voor de sportschool in München die hij inmiddels had overgenomen. Ook genoeg voor een uitnodiging voor een tour door Engeland om demonstraties te geven. Deze tour was voornamelijk geregeld door Wag Bennett, een van de juryleden van de Mr. Universe die hem tijdens de tour opving en leerde poseren op muziek. Wag Bennett leerde Arnold een zeer belangrijke les: Een goede bodybuilder is een goede showman. Een les waarvan de waarde bewezen werd door de reacties tijdens zijn demonstraties in Engeland, maar ook in België en Nederland.

In 1967 leerde hij ook Franco Columbu die een vriend voor het leven zou worden. Franco was van origine een powerlifter en motiveerde Arnold om weer zwaar te trainen wat hem meer massa opleverde. Ook ontmoette hij dat jaar zijn idool Reg Park toen deze een demonstratie gaf in Londen. Via Bennett was het Arnold gelukt de demonstratie samen met Reg te doen en vervolgens deden ze samen een tour door Engeland en Noord-Ierland. In die week probeerde Arnold zoveel mogelijk kennis uit Reg te persen. Niet alleen groeide Arnold met deze kennis in omvang, maar ook als persoon zo vertelt hij later. Waar hij zichzelf eerst nog betiteld als een beetje een macho bully leert hij ook in zijn persoonlijkheid te veranderen.

Arnold Schwarzenegger Mr. Universe 1967

Arnold werkt dat jaar aan al zijn mindere punten. Kuiten en schouders bijvoorbeeld wat massa betreft, maar vooral ook aan separatie. Die harde lijnen tussen de verschillende spieren. Hij heeft immers geleerd van zijn eerste confrontatie met Yorton. Yorton was echter niet zijn grootste bedreiging. Die kwam dat jaar van Dennis Tinnerino die dat jaar de Mr. America had gewonnen en door sommigen als de nieuwe Mr. Universe werd gezien. Dat pushte Arnold om de laatste weken richting de Mr. Universe nog harder te werken. Zelfs op de dag van de wedstrijd zelf trainde hij nog 3 uur lang.

Eenmaal bij de wedstrijd probeert hij nog een fotograaf naar Tinnerino te sturen om wat foto’s van hem te kunnen zien. Op het podium tijdens de pre judging ziet hij Dennis pas en is dan toch niet erg onder de indruk van zijn massa. Vol vertrouwen gaat hij door zijn routine heen met alleen zijn beste poses.

De volgende dag komen de mannen opnieuw op voor het main event. Arnold heeft het publiek aan zijn hand dat voor het eerst zijn naam scandeert.

After they announce the winners it took a few minutes to hand out the trophies. I looked out at the audience. They were screaming, flashbulbs were going off I was caught up in the strange, unreal splendor of it. I thought, this is what you have been training for, this moment.

Arnold Schwarzenegger coming to America

En toch bleek dit niet het summum. De volgende ochtend dacht Arnold van zijn overwinning te genieten. Toen hij aan het ontbijt verscheen in het hotel waar ook andere deelnemers verbleven, zei iemand:” Okay Arnold, the next one is Sergio Oliva”. Iemand anders zei:”No, the next one is Bill Pearl”.

Toen pas werd Arnold duidelijk dat er meerdere Mr. Universe winnaars rondliepen in andere bonden. Sergio Oliva was de winnaar van de Mr. Universe van de IFBB die een paar maanden eerder gehouden was. Bill Pearl had de Mr. Universe van de NABBA gewonnen terwijl Arnold de amateur Mr. Universe van de NABBA had gewonnen.

Sergio Oliva had bovendien de Mr. Olympia gewonnen. Een wedstrijd die juist in het leven was geroepen om uit te maken wie van deze verschillende winnaars nu de echte kampioen was.

Het jaar erop deed Arnold opnieuw mee aan de Mr. Universe ditmaal echter de pro versie. Hij won opnieuw. Dat zorgde voor grote veranderingen. Joe weider, uitgever van tijdschriften als Muscle Builder en Mr. America nodigde hem uit om naar de V.S. te komen om deel te nemen aan de Mr. Universe van de IFBB. Arnold zou dan meteen een paar maanden in California kunnen blijven om daar te trainen en te proeven van de scene in het Mecca van bodybuilding.

Bij zijn eerste Mr. Universe voor de IFBB in Miami was Arnold vol vertrouwen. Hij werd echter tweede en eindigde achter de legendarische Frank Zane die hem versloeg op conditioning. Arnold was groter, Frank was droger.

Het motiveerde Arnold om in de V.S. te trainen en daar alles te leren over training en voeding. Hij sprak met Joe Weider af een jaar in de V.S. te blijven.

Arnold Schwarzenegger Mr. Universe en Mr. Olympia 1969

Dat jaar beseft Arnold dankzij zijn nederlaag dat hij vooral droger moet worden en verliest bijna 10 kilo. Hij traint in Gold’s gym waar hij gemotiveerd wordt door andere bodybuilders en verschijnt op de cover van tijdschriften. Joe Weider verzorgt onderdak en vervoer en een maandelijks inkomen. Arnold leeft eindelijk het leven als bodybuilder waarvan hij gedroomd heeft.

Dat jaar is de Mr. Universe van de IFBB in New York en Arnold verschijnt er harder dan ooit. Hij wint de wedstrijd met gemak, maar zijn belangrijkste tegenstander ontbrak. Sergio Oliva deed diezelfde avond mee aan de Mr. Olympia. Arnold vroeg aan de organisatie of hij ook deel mocht nemen aan de Olympia en dit mocht.

Arnold erkende die avond zijn betere in Sergio hoewel het verschil uiteindelijk slechts op één jurylid aankwam (van de zeven). Een week later vloog Arnold naar Londen voor de Mr. Universe van de NABBA die hij opnieuw won.

Sergio verslaan zou het volgende jaar zijn doel worden en hij vertelde Joe Weider dan ook dat hij graag nog een jaar zou blijven om zich voor te bereiden op de volgende Olympia. Weider was daar alleen maar blij mee. Hij had in Arnold al lang een belangrijk gezicht gezien voor de sport van bodybuilding. Toen Arnold hem dan ook vroeg om zijn trainingsmaatje Franco Columbu over te laten vliegen, ging Weider akkoord. Samen trainden ze harder dan ooit. Uit deze periode zien we ook de basis voor één van de iconische beelden uit de latere klassieker ‘Pumping Iron’ die opent met beelden van Arnold en Franco die balletlessen volgen om beter te leren poseren.

Arnold Schwarzenegger vs. Reg Parker Mr. Universe 1970

In 1970 werd de Mr. Universe van de NABBA juist een week eerder gehouden dan die van de IFBB. Arnold ging naar Londen om daar tot zijn grote verassing te zien dat zijn grote idool Reg Park daar zijn comeback maakte. Reg was niet de enige concurrentie. Veel van de grote namen waren op de wedstrijd afgekomen. Arnold versloeg ze allemaal, inclusief zijn idool Reg Park die tweede werd.

Een groot deel van de deelnemers, inclusief Arnold, vertrok direct naar Columbus, Ohio voor de Mr. World die slechts één dag later gehouden werd.

Arnold Schwarzenegger vs. Sergio Oliva Mr. World 1970

Daar aangekomen, volgt opnieuw een grote verassing voor Arnold. Sergio Oliva, die Arnold gedacht had te treffen op de Mr. Olympia, blijkt ook mee te doen. Hoewel hij nog niet verwacht had de strijd met Sergio aan te moeten gaan, voelt Arnold zich goed dankzij zijn overwinning een dag eerder.

Het publiek in Columbus, Ohio ontvangt hem in ieder geval zeer enthousiast. Iets dat overigens nog ieder jaar het geval is op de Arnold Classic. De wedstrijden die Arnold inmiddels al bijna 30 jaar organiseert.

Arnold verslaat die avond Sergio Oliva, zijn grootste tegenstander. Daarmee is hij eindelijk de allerbeste bodybuilder op aarde. Op dat moment althans. Twee weken later zullen de heren opnieuw tegen elkaar strijden op de Mr. Olympia. Gezien het kleine verschil in uitkomst van deze avond, kan twee weken een groot verschil betekenen.

Arnold Schwarzenegger vs. Sergio Oliva Mr. Olympia 1970

Bodybuilding heeft veel legendarische gevechten opgeleverd. De Mr. Olympia van 1970 is daar een mooi voorbeeld van. Het betekende de bevestiging van Arnold Schwarzenegger als beste bodybuilder ter wereld.

De Mr. Olympia is tot op de dag van vandaag het hoogst haalbare in de sport. Grootsheid in bodybuilding wordt dan ook vaak uitgedrukt in het aantal Olympia overwinningen. Larry Scott won de eerste Mr. Olympia in 1965 en opnieuw in ’66. In de drie daarop volgende jaren was Sergio Oliva de beste van de wereld.

Die dominantie kwam in 1970 tot een einde toen Arnold hem, opnieuw versloeg, ditmaal op het grootste podium.

Het Arnold tijdperk 1970-1975

De overwinning was de start van het ‘Arnold tijdperk’. Arnold won de Olympia opnieuw in 1971. Alhoewel van winnen niet echt sprake was. Huidige competitieve bodybuilders hebben misschien het bovenstaande verhaal met enige verwarring gelezen. De deelname aan wedstrijden in verschillende bonden wordt tegenwoordig meestal als onwenselijk gezien. Waar het voor Arnold eerder betekende dat zijn ticket naar zijn eerste Universe niet betaald werd, betekende het nu diskwalificatie voor drie van de vier deelnemers (waaronder Sergio Oliva en Franco Columbu). Arnold won dus automatisch.

Bij de Mr. Olympia van1972 in Essen, Duitsland kwamen Arnold en Sergio wel weer tegenover elkaar te staan. Het werd opnieuw een spannende strijd die Arnold won met 4 tegen 3 (stemmen van juryleden).

Het jaar daarop, 1973 in Brooklyn New York, waren Franco Columbu (2e) en Serge Nubret (3e) de concurrentie. Sergio Oliva was opnieuw gediskwalificeerd wegens deelname aan een ‘niet gecertificeerd evenement’. Hoewel we ons op dit punt bevinden in wat velen ‘de gouden jaren van bodybuilding’ zullen noemen, bleek de waardering in die tijd misschien tegen te vallen. Het was de eerste keer dat het prijzengeld lager was dan het jaar ervoor, namelijk 750 dollar in plaats van 1000 dollar. De huidige Mr. Olympia Phil Heath won met zijn laatste overwinningen 400.000 dollar.

In 1974, opnieuw in New York, waren er voor het eerst verschillende gewichtsklassen, boven en onder de 200 pond. Arnold won in de zware klasse van Lou Ferrigno (die later bekend zou worden als de Hulk). In de klasse onder de 200 pond won Franco Columbu van Frank Zane. Arnold won de overall titel.

1975 is het jaar van de meest bekende Mr. Olympia ooit. De langere en grotere Lou Ferrigno mag opnieuw proberen Arnold Schwarzenegger te verslaan. Ditmaal echter wordt de weg naar de wedstrijd vast gelegd in de legendarische documentaire Pumping Iron. Het belang van die documentaire is groot, voor zowel de populariteit van bodybuilding als de lancering van Arnold Schwarzenegger als acteur. Arnold heeft die dromen namelijk nooit laten varen. Met 6 Mr. Olympia overwinningen op zak, neemt Arnold afscheid van bodybuilding in wedstrijdverband.

Pumping Iron, hoewel pas uitgebracht in 1977, biedt hem de nodige naamsbekendheid voor zijn nieuwe aspiraties.

1980 “The comeback”

In de daaropvolgende jaren richt Arnold zich volledig op zijn acteerdromen. Hij staat op het punt zijn eerste grote doorbraak te maken wanneer hij de hoofdrol krijgt aangeboden voor de film “Conan the Barbarian”. In zijn training voor deze rol was zijn shape zo goed dat hem gevraagd werd of hij zich soms voorbereidde op de Mr. Olympia van dat jaar. Dit deed hem besluiten inderdaad deel te nemen, met slechts twee maanden te gaan. Hij hield het echter voor zich en pas op het evenement zelf werd voor anderen duidelijk dat hij in Australië was om deel te nemen.

Het zou één van de meest controversiële uitslagen ooit worden. Arnold wint zijn zevende Mr. Olympia, maar volgens velen onterecht. Diverse deelnemers besluiten de Olympia het jaar daarop te boycotten.

Arnold de superster

Je kunt die uitslag in 1980 als een politiek besluit zien. Arnold was de grootste naam in bodybuilding en na het uitkomen van Pumping Iron drie jaar eerder zaten er nu veel nieuwe fans in het publiek die hem voor het eerst in actie konden zien.

Weider was ook niet voor niets gecharmeerde van het charisma van Schwarzenegger die wist wat het betekende om een showman te zien. Die eigenschappen die zijn waarde voor de sport bepaalden droegen niet alleen bij tot de winst in 1980. Het waren dezelfde eigenschappen die hum succes zouden opleveren als acteur.

In 1982 komt Conan the Barbarian uit. Het is zijn eerste grote rol als actieheld. Het succes leidt tot een vervolg in 1984 met Conan the Destroyer. In 1984 komt echter ook een andere film uit die Schwarzenegger zal lanceren als superster, “The Terminator”.

Talloze blockbusters volgen zoals The Predator, Commando, The Running Man, Total Recall, Last Action Hero en diverse sequels op The Terminator.

Arnold vs. huidige bodybuilders

Hoewel het bijna 40 jaar geleden is dat Arnold Schwarzenegger deelnam aan een bodybuildwedstrijd is zijn toenmalige shape nog steeds voor velen hét voorbeeld van een mooi fysiek.

Bodybuilding is zoals iedere sport verder ontwikkeld. Bodybuilders hebben manieren gevonden om nog groter, nog gespierder te worden. Volgens velen is dit ten koste gegaan van de esthetiek van bodybuilders. Veel jonge Arnold fans zijn geboren ver nadat hij zijn laatste Mr. Olympia titel won. Toch geven velen aan zijn toenmalige lichaam mooier te vinden dan dat van de huidige deelnemers aan de Mr. Olympia.

Arnold zelf steekt zijn kritiek voor deze ontwikkeling in de sport ook niet onder stoelen of banken. Zelfs niet, of juist niet, voor bodybuilders die deelnemen aan de wedstrijden die hij zelf organiseert (maar uiteraard niet jureert). De discussies daarover zijn natuurlijk subjectief, zoals het doel van bodybuilding zelf dat ook is. Bodybuilding in de tijd van Arnold was al flink verschoven van het beeld van Eugene Sandow die de beeldhouwwerken van de oude Grieken als voorbeeld zag. Zo zal de beoordeling van een ‘goed fysiek’ verschillen van tijd tot tijd. De afstand echter van het ideaalbeeld van de gemiddelde man of vrouw, tot dat van de huidige pro bodybuilders lijkt groter te worden.

De Arnold Classic

Arnold speelt als organisator van de jaarlijkse Arnold Classic nog steeds een grote rol in competitief bodybuilding. In 2018 vindt de 30e editie plaats van het evenement dat inmiddels ook in internationale uitvoeringen bijna ieder continent aandoet.

Op de Mr. Olympia na is een overwinning op de Arnold Classic het hoogst haalbare voor bodybuilders binnen de IFBB. Al is het maar om de trofee door Arnold persoonlijk overhandigd te krijgen.

Trainen en eten als Arnold Schwarzenegger

We kunnen tot slot voorbeelden geven van hoe Arnold Schwarzenegger at en trainde. Uit het verhaal hierboven blijkt echter dat hij zich hierin ontwikkelde en dus is het maar de vraag uit welke periode je zijn voorbeeld wilt volgen.

Bovendien heeft de wetenschap en kennis met betrekking tot voeding en training zich sindsdien natuurlijk ook ontwikkeld. Als je zelf een droog en gespierd lichaam ambieert dan doe je er waarschijnlijk verstandiger aan je te laten leiden door de huidige inzichten.

De beste lessen die je kunt leren van Arnold gaan wat mij betreft dan ook over toewijding, gedrevenheid, motivatie, zelfvertrouwen, focus, een winnaarsmentaliteit en de drang naar grootsheid.