Onderzoek: TMI een betere index dan BMI

Nieuw onderzoek uit de V.S. toont aan dat TMI een betere index is dan BMI in het vaststellen van overgewicht in jongeren.

BMI tijdens de groei

In het eerdere artikel van maandag over Body Mass Index noemde ik al de kanttekeningen bij het gebruik van BMI als indicator van de verhouding tussen droge massa en vetmassa. BMI is bovendien slechts een verwijzing naar een norm en de mate van afwijking daarvan. De implicaties van een bepaalde afwijking hangen af van diverse omstandigheden. Bij het gebruik van BMI zou je behalve geslacht rekening moeten houden met zaken als leeftijd en etniciteit. Met name in nog groeiende jongeren blijkt BMI moeite te hebben met het accuraat inschatten van lichaamsvet. Onderzoekers van de University of Alabama, Birmingham verwijzen dan ook naar lastige methoden om BMI te corrigeren voor groeiende kinderen [1]. Uit hun onderzoek blijkt dat ook met die statistische correcties (gebruik van percentielen, of “Z scores”), BMI minder accuraat is dan TMI.

TMI Index?

Ik zei het maandag al in de aankondiging van dit artikel; TMI staat niet voor een methode om de ‘gecorrigeerde penislengte’ te meten. Ik herhaal het maar om je de verwarring bij een Google search te besparen. T.M.I is de afkorting van (Tri-)Ponderal Mass Index of ook wel Corpulance Index genoemd.

In het kort: Halverwege de 19e eeuw bedacht een Belg dat het delen van iemands gewicht door diens lengte in het kwadraat, een goede indicator zou kunnen opleveren voor ‘relatief lichaamsgewicht’. Hij noemde deze index in 1832 naar zichzelf, de Quetelet Index[2].Grote kans dat die naam je niets zegt. Quetelets beste kans op eeuwige roem werd verpest toen in 1972 Ancel Keys in een artikel besloot deze index ‘body mass index’ (BMI) te noemen [3]. Vijftig jaar eerder echter bedacht een Zwitser zich dat er een betere methode moest zijn. Wat is er immers nog beter dan je gewicht delen door je lengte tot de tweede macht? Juist, delen door je lengte tot de derde macht. Ook hij noemde de nieuwe index natuurlijk naar zichzelf; Rohrers Index. TMI bekt toch een stuk lekkerder.

Dus:

BMI = gewicht in kg/m²

TMI = gewicht in kg/m³

Waarbij opgemerkt moet worden dat er meerdere varianten zijn van de formule.

BMI en TMI zijn beide formules in een zoektocht naar de ‘normale verhouding’ tussen lengte en massa. Lengte is hierbij tamelijk eenvoudig, je groeit qua lengte maar over één as. BMI zou minder geschikt zijn vanwege het tweedimensionale karakter omdat je met kwadraat werkt. Een lichaam als een vel papier dus. TMI gaat uit van een kubus omdat je werkt met de derde macht. TMI zou onder andere geschikter zijn voor korte en lange mensen in wiens lichaamsdimensies BMI zich eerder vergist dan TMI [4 tm 8]. ‘Helaas’ groeien mensen niet evenredig zoals een kubus doet.

De discussies over de waarde van BMI, TMI en andere indices zijn een feest voor statistici. De beste uitkomst blijft echter een statistische benadering. Voor persoonlijke relevantie ben je vervolgens aangewezen op meer informatie over de hoeveelheid lichaamsvet en de verdeling daarvan over je lichaam.

TMI geschikter voor meten lichaamsvet jongeren

Directe aanleiding voor dit artikel zijn de bevindingen uit een nieuw onderzoek uit de V.S.[1] BMI zou vooral moeite hebben met nog groeiende kinderen. In hun onderzoek gepubliceerd in JAMA hebben de Britten aangetoond dat TMI een veel betere indicatie is van de hoeveelheid lichaamsvet dan BMI in de leeftijd 8 tot 17 jaar.

BMI zou regelmatig kinderen ten onrechte in de categorie ‘overgewicht’ of ‘obese’ plaatsen. In veel Amerikaanse schooldistricten wordt dit ook vermeld in een rapport. Ook in Nederland komt het voor dat kinderen op school worden gewogen en gemeten om zo hun BMI te beoordelen.

De  onderzoekers vergeleken de data over lichaamssamenstelling van 2285 blanke jongeren van 8 tot 29 die deelnamen aan de National Health and Nutrition Examination Survey (NHANES) tussen 1999 en 2004.

Ze vergeleken BMI met verschillende indices en beoordeelden op de volgende punten

• stabiliteit met leeftijd
• nauwkeurigheid in het voorspellen van vetpercentage
• nauwkeurigheid in het voorspellen van overgewicht

TMI bleek het beste van alle indices in het bepalen van de hoeveelheid lichaamsvet. Vooral in jonge mannen in wie BMI de meeste moeite had een accuraat beeld te tonen, ook met gebruik van percentielen. (Gecorrigeerd) BMI zou 19,4 procent van de jonge mannen tussen 8 en 17 jaar ten onrechte in de categorie ‘overgewicht’ plaatsen. TMI deed dit in 8,4 procent van de gevallen.

De onderzoekers denken dan ook dat TMI uiteindelijk BMI zal vervangen voor het beoordelen van het relatieve gewicht van jongeren. Vervolgonderzoek zou moeten uitwijzen of TMI ook in  andere doelgroepen accurater is. Zoals aangegeven in het vorige artikel over BMI en ook hier blijft het een zo goed mogelijke inschatting op basis van gemiddelden. Nuttig bij gebrek aan betere data. Als je betere data hebt, zoals vetpercentage of omtrekmetingen dan biedt dit veel meer inzicht dan BMI of TMI.

Referenties

1. Courtney M. Peterson, Haiyan Su, Diana M. Thomas, Moonseong Heo, Amir H. Golnabi, Angelo Pietrobelli, Steven B. Heymsfield. Tri-Ponderal Mass Index vs Body Mass Index in Estimating Body Fat During Adolescence. JAMA Pediatrics, 2017; DOI: 10.1001/jamapediatrics.2017.0460
2. Eknoyan, Garabed (2007). “Adolphe Quetelet (1796–1874)—the average man and indices of obesity”. Nephrology Dialysis Transplantation. 23 (1): 47–51.
3. Commentary: Origins and evolution of body mass index (BMI): continuing saga
4. Babar, Sultan (March 2015). “Evaluating the Performance of 4 Indices in Determining Adiposity”. Clinical Journal of Sports Medicine. Lippincott Williams & Wilkins). 25 (2): 183. Retrieved August 2015.
5. Fayyaz, Jabeen (June 2005). “Ponderal Index”. Journal of Pakistan Medical Association.
6. Lawrence F. Ditmier: New Developments in Obesity Research. Nova Science Publishers, Hauppauge, New York 2006, ISBN 1-60021-296-4[page needed]
7. Davies, D. P. (1980). “Size at birth and growth in the first year of life of babies who are overweight and underweight at birth”. Proceedings of the Nutrition Society. 39 (1): 25–33. doi:10.1079/PNS19800005. PMID 6988835.
8. ACC/SCN NUTRITION POLICY PAPER No. 19 – Glossary by Lindsay H. Allen and Stuart R. Gillespie