Vreetbuien, wie kent ze niet? Nieuwe onderzoek vormt aanvullend bewijs dat niveau’s van ‘honger hormonen’ stijgen in de avond terwijl ‘verzadigingshormonen’ juist dalen. Stress blijkt honger hormoon te doen stijgen in de avond en vooral de eetlust van ‘binge eaters’ lijkt sterk beïnvloed te worden door deze hormonen.
Honger en liefde
Het zijn de conclusies van onderzoekers van Johns Hopkins University verricht onder een kleine groep mensen met overgewicht[1]. Vorige maand werden de resultaten gepubliceerd in International Journal of Obesity.
Het onderzoek zou mensen moeten helpen om meer grip te krijgen op ongezonde eetpatronen, waaronder (het toegeven aan) vreetbuien. Uit het onderzoek blijkt dat de avonden een hoog risico bieden om te veel te eten. Vooral als je gestrest bent en al gevoelig bent voor vreetbuien, of ‘binge eating’. In de heerlijk eenvoudige wereld van de wetenschap biedt dit hulpmiddelen om op je gewicht te letten. Gewapend met deze kennis kan men bijvoorbeeld kiezen eerder op de dag te eten of manieren vinden om de stress te verlichten, aldus de onderzoekers. Simpel.
Ik ben dus, zoals kan blijken uit de gekozen bewoording, een beetje sceptisch dat dergelijk inzicht het veel makkelijker maakt in de praktijk. Toch is het natuurlijk een interessant gegeven wat er in dat hoofdje gebeurt wanneer je opeens een moord zou doen voor een moorkop, of twee. Weten waar een bepaald gevoel vandaag komt, kan het misschien makkelijker om rationeel te besluiten hoe hiermee om te gaan.
In de liefde kan dat bijvoorbeeld hetzelfde werken. Volwassen kunnen zich opeens als schoolkinderen gedragen wanneer bepaalde hormonen en neuronen opspelen en ze laten denken dat ze ‘de ware’ gevonden hebben. Waar je denkt dat je interesse voor iemand een optelsom is van een aantal aantrekkelijke eigenschappen is dit vaak vooral een optelsom van testosteron, adrenaline, dopamine, serotonine, oxytocine en vasopressine. Net zoals dergelijke stoffen je kunnen laten denken dat je echt bij iemand moet zijn, zo kunnen hormonen je lichaam laten denken dat het echt behoefte heeft aan bepaalde voeding.
Toegeven aan vreetbuien is een stuk makkelijker als je lichaam je vertelt dat het behoefte zou hebben aan een dubbele moorkop en je daarmee het gevoel geeft dat je goed bezig bent wanneer je naar de koelkast loopt.
Honger, stress en vreetbuien
De onderzoekers van Johns Hopkins University baseren hun werk op basis van eerdere studies waaruit bleek dat het ‘honger hormoon’ ghreline kan stijgen onder invloed van stress overdag. Omdat ze benieuwd waren wat dit deed met hongergevoelens in de avond, besloten ze een experiment op te zetten om honger en stresshormoon op verschillende momenten te meten.
Aan het onderzoek namen 19 mannen en 13 vrouwen met overgewicht mee, tussen de 18 en 50 jaar oud. De helft van de deelnemers had eerder al de diagnose ‘binge eating disorder’, of ‘eetbuistoornis’ gesteld gekregen. Behalve een BMI tussen de 28 en 52 waren de deelnemers gezond.
Voor het experiment moesten de deelnemers eerst 8 uur vasten, vervolgens kregen ze een vloeibare maaltijd van 608 kcal om 09:00 of 16:00. Ongeveer 130 minuten na de maaltijd onderging iedere deelnemer een standaard stress-test. Hierbij legde een camera hun gezichtsuitdrukkingen vast terwijl hun (niet dominante) hand 2 minuten lang in koud water werd gehouden. Bloed werd afgenomen om stress- en honger hormoon te meten. Daarnaast werd de deelnemers gevraagd om subjectieve honger en verzadiging te scoren.
Dertig minuten na start van de stress-test kregen de deelnemers een buffet aangeboden dat bestond uit drie medium pizza’s, zakjes chips, koekjes, snoep met chocolade en water.
De onderzoekers zagen dathet tijdstip van de dag van grote invloed was op het (subjectieve) hongergevoel dat een stuk hoger was in de avond dan in de ochtend. Ze zagen ook dat relatief lage niveau’s van peptide YY, een hormoon dat gelinkt is aan verlaagde eetlust, glucose en insuline, wanneer de vloeibare maaltijd later op de dag werd gegeten.
Volgens Susan Carnell ,assistent professor psychiatrie en gedragswetenschappen Johns Hopkins University, bleek alleen groep met een binge eating disorder in de avond een lager gevoel van verzadiging te hebben. Deze groep had ook hogere niveau’s van het honger hormoon ghreline in de avond en lagere niveau’s ghreline in de ochtend, vergeleken met de degenen zonder deze eetstoornis.
Na de stress-test piekte stress niveau’s en begonnen in alle deelnemers de honger-niveau’s langzaam te stijgen, zowel in de ochtend als avond. De ghreline niveau’s waren echter hoger in de avond wat suggereert dat stress een grotere invloed heeft op dit honger hormoon in de avond dan overdag.
Referentie
- S Carnell, C Grillot, T Ungredda, S Ellis, N Mehta, J Holst, A Geliebter. Morning and afternoon appetite and gut hormone responses to meal and stress challenges in obese individuals with and without binge eating disorder. International Journal of Obesity, 2017; DOI: 10.1038/ijo.2017.307
